Zygmunt Pejsak

Uniwersyteckie Centrum Medycyny Weterynaryjnej UJ-UR w Krakowie

Zasady ochrony stad świń przed najważniejszymi chorobami układu oddechowego

Choroby układu oddechowego świń stanowią od lat ważną przyczynę strat w produkcji świń, niezależnie od tego czy jest ona prowadzona w chlewniach średniotowarowych czy wielkotowarowych.

W wymienionych obiektach, w związku z rosnącą dynamicznie plennością loch, zwierzęta (warchlaki i tuczniki) dość często utrzymywane są w nadmiernym zagęszczeniu. W niektórych regionach dodatkowo ma miejsce nadmierne skupienie ferm w niewielkiej od siebie odległości. Jedno i drugie sprzyja wzajemnemu przenoszeniu, w tym drogą powietrzną (aerogenną), drobnoustrojów wywołujących infekcje o powinowactwie do układu oddechowego. Główną rolę odgrywa w omawianym zakresie Mycoplasma (M.) hyopneumoniae jako pierwotna przyczyna mykoplazmowego zapalenia płuc świń (Mycplasmal Pneumonia of Swine, MPS), zwanego też enzootyczną pneumonią świń…

Mariusz Soszka

Doradca żywieniowy, Ostrówek

Jakość zbóż

Zboża stanowią podstawową, zdecydowanie największą oraz najważniejszą grupę upraw na świecie. Ich globalna produkcja oscyluje w granicach 2,8 mld ton, a duża część zebranego plonu, poza wykorzystywanym w nasiennictwie i przemyśle, trafia na cele konsumpcyjne dla ludzi i pasze dla zwierząt. Najbardziej przydatne i pożądane są zboża charakteryzujące się wysoką jakością, która w zależności od kierunku wykorzystania definiowana jest w nieco odmienny sposób.

W Polsce, podobnie jak w światowej strukturze upraw, zboża uprawiane są na zdecydowanie największej części areału gruntów ornych. Rokrocznie z niewielkimi zmianami zajmują ok. 70-75% powierzchni wszystkich upraw. Areał zasiewu w dużej części decyduje o wielkości zbiorów poszczególnych gatunków zbóż w kraju, a brak znaczących rezerw, poza rokiem obecnym, wskazuje na wysoki poziom wykorzystania w kraju oraz eksportu. Z agrotechnicznego punktu widzenia zboża stanowią jeden z elementów zmianowania upraw, pomimo wielu przypadków prowadzenia ich uprawy przez wiele lat w monokulturze. Z ekonomicznego punktu widzenia koszty produkcji, wielkość plonu zbóż oraz ich ceny bezpośrednio wpływają na wielkość przychodu gospodarstw je produkujących i na możliwości ich rozwoju.Te same czynniki w sposób pośredni determinują koszty produkcji zwierzęcej w gospodarstwach o mieszanym profilu produkcji i w zdecydowany sposób wpływają na ceny pasz, a te na koszty produkcji i opłacalność chowu zwierząt…

Magdalena Kozera-Kowalska

Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu

Ukraińskie zboże i nie tylko

Wobec ciągnącego się sporu, umownie nazwanego „kryzysem zbożowym”, coraz częściej pojawia się pytanie o to, czy UE (a dokładniej Komisja Europejska czy raczej urzędnicy unijni z komisarzami ds. rolnictwa i ds. handlu włącznie) otwierając awaryjne korytarze tranzytowe dla ukraińskiego zboża była świadoma ewentualnych negatywnych konsekwencji tego planu.

Założenia ze wszech miar szczytne, tj. zapobieżenie głodowi na świecie czy też bardziej pragmatycznie, tj. zachowanie źródła utrzymania ukraińskiej gospodarki obciążonej wojną, okazały się być wysoce nieprecyzyjnie zoperacjonalizowane tak na szczeblu unijnym, jak i krajowym. Dlaczego tak się stało, czy zabrakło racjonalności decyzyjnej, czy po prostu przewidywania skutków w wymiarze pozytywnym i negatywnym, lokalnym i regionalnym, a przede wszystkim ekonomicznym i społecznym – trudno dziś jednoznacznie ocenić. Można jedynie spróbować określić skalę zjawiska i oszacować jego dotychczasowy, a częściowo też przyszły wpływ na sektor rolno-żywnościowy w Unii Europejskiej i w Polsce…

Zygmunt Pejsak

Uniwersyteckie Centrum Medycyny Weterynaryjnej UJ-UR w Krakowie

Zakażenia wirusowe – ważna przyczyna strat w rozrodzie świń

Analiza wyników produkcyjnych krajowego stada podstawowego świń uwidacznia zaskakująco niską jego efektywność, co przekłada się na niezadowalające wyniki produkcyjne, m.in. na: liczbę prosiąt urodzonych w miocie, liczbę miotów na lochę w roku oraz liczbę prosiąt urodzonych przez lochę w ciągu roku w porównaniu do innych rozwiniętych rolniczo krajów Europy.

Wynika to z nieefektywnego wykorzystania potencjału rozrodczego loch, w tym przede wszystkim z błędów w organizacji i zarządzaniu rozrodem, ale także z niezwalczania powszechnie obecnych w naszych stadach czynników zakaźnych, będących przyczyną zamierania zarodków i płodów oraz poronień, czego ostatecznym efektem może być niski wskaźnik skuteczności inseminacji czy też ciągle dość powszechnego naturalnego krycia. Ze względu na często bezobjawowy przebieg chorób związanych z rozrodem ich występowanie umyka niejednokrotnie uwadze nie tylko producentów i hodowców trzody chlewnej, ale także sprawującym opiekę nad produkcją zwierzęcą lekarzom weterynarii.

Dane z rozwiniętych rolniczo krajów Unii Europejskiej (UE), Japonii i USA wskazują, że średnia liczba miotów przypadająca na lochę/rok mieści się tam w granicach 2,1-2,3, zaś średnia liczba prosiąt odsadzonych od lochy w ciągu roku zawarta jest w przedziale 26,5-38,0…

Krzysztof Lipiński

Katedra Żywienia Zwierząt i Paszoznawstwa

Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie

Nasiona soi w żywieniu świń

Koszty paszowe stanowią 60-70% ogólnych kosztów produkcji zwierzęcej. Powyższa sytuacja zmusza do szukania alternatywnych pasz umożliwiających obniżenie kosztów żywienia. Wprowadzenie do mieszanek paszowych takich pasz bez obniżenia efektywności żywieniowej wymaga dobrej znajomości ich wartości pokarmowej oraz czynników ograniczających ich użycie.

Białko jako źródło aminokwasów jest jednym z najbardziej kosztownych składników mieszanek dla zwierząt monogastrycznych. Ma również duży wpływ na efektywność produkcji (przyrosty masy ciała i wykorzystanie paszy).

Podstawowym materiałem paszowym stosowanym w mieszankach paszowych dla świń jest ziarno zbóż. Zawiera ono jednak tylko ok. 10-12% białka ogólnego, co powoduje konieczność stosowania pasz wysokobiałkowych. Soja i produkty z niej uzyskiwane są najważniejszym źródłem białka w żywieniu zwierząt. Charakteryzują się one dużą ilością białka o dobrym składzie aminokwasowym, co czyni je doskonałym komponentem w dawkach opartych na ziarnie zbóż. Podstawowa pasza pozyskiwana przy przerobie soi na olej – poekstrakcyjna śruta sojowa – jest najbardziej popularną paszą w mieszankach paszowych dla świń. Dużym mankamentem tej paszy jest jednak jej wysoka cena oraz duże wahania cen. Tocząca się w naszym kraju od lat dyskusja na temat pasz GMO to kolejny czynnik, który powoduje zainteresowanie innymi, alternatywnymi źródłami białka…