Piotr Kołodziejczyk

Gniezno

Streptococcus suis – wszędobylskie paciorkowce zbierające żniwo w każdej chlewni

Streptokokoza jest chorobą wywołującą duże straty ekonomiczne, mogącą pojawić się niemal w każdej chlewni. Dlaczego? Ponieważ wywołujące ją bakterie z rodzaju Streptococcus suis są zarazkami ubikwitarnymi – wszędobylskimi. Występują wszędzie tam, gdzie utrzymywana jest trzoda chlewna. Jeżeli tylko znajdą sposobność do zaatakowania organizmu i namnażania się, korzystają z tego. Są jednak obiekty, w których choroba ta występuje rzadko, bądź wcale.

            Streptococcus suis to bakterie – paciorkowce warunkowo chorobotwórcze. W praktyce oznacza to, że aby doszło do zakażenia i rozwoju choroby muszą zaistnieć sprzyjające warunki. I właśnie na tych sprzyjających warunkach należy się skupić. Można śmiało powiedzieć, że wybuch i pojawienie się streptokokozy w stadzie trzody chlewnej w dużej mierze ma miejsce na życzenie hodowców i/lub producentów świń. Dziś już wiemy, że tam, gdzie utrzymywane są świnie o najwyższym statusie zdrowotnym i gdzie zachowywany jest najwyższy standard bioasekuracyjny i higieniczny w codziennym postępowaniu ze stadem, choroba może się nie ujawniać, pomimo tego, że zarazków praktycznie nie da się wyeliminować z chlewni w 100%.

Jak dochodzi do infekcji trzody chlewnej?

Chorobę najczęściej obserwujemy u odsadzonych prosiąt, warchlaków, rzadziej u tuczników. W skrajnych przypadkach streptokokoza pojawia się nawet u loch, zazwyczaj wywołując zakażenie posocznicowe, kończące się nagłymi padnięciami. Najczęstszą drogą, którą Streptococcus suis dostają się do organizmu świń są zranienia, otarcia i inne uszkodzenia ciągłości skóry, a także błony śluzowej w jamie gębowej np. po nieprawidłowym skracaniu kiełków. W wyniku takiego zakażenia bakterie wywołują początkowo zakażenie miejscowe, przy ranie. Jednak zazwyczaj wraz z krwią wędrują w organizmie, by dostać się do migdałków. Tam zostają zatrzymane i w uśpieniu mogą przetrwać, aż do momentu sprzyjającego rozwojowi choroby. Warto podkreślić, że ok. 3 tygodnie po odsadzeniu prosiąt stwierdza się obecność paciorkowców u niemal 100% osobników…

Krzysztof Lipiński

Katedra Żywienia Zwierząt i Paszoznawstwa

Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie

Żywienie loch wysokoprodukcyjnych

– wpływ żywienia na ilość i skład siary cd.

Produkcja mleka przez lochy jest jednym z najważniejszych czynników ograniczających wzrost i rozwój prosiąt oraz wpływających na efektywność produkcji świń.

Obecnie utrzymywane lochy produkują 10-12 kg mleka dziennie (Aherne 2007). Produkcja mleka wzrasta z ok. 6 kg w 2 dniu laktacji do ok. 11-14 kg/dzień w 10 dniu laktacji. Szczyt produkcji jest osiągany ok. 17-19 dnia (w zależności od wielkości miotu i przyrostu masy ciała prosiąt), a lochy o największej wydajności produkują 15-17 kg mleka dziennie (Hansen i in. 2012). Produkcja mleka jest bardzo zróżnicowana pomiędzy lochami. W odróżnieniu od siary, jest związana z wielkością miotu (Auldist i in. 1998) i duży wpływ na jej wielkość mają czynniki związane z żywieniem loch i zarządzaniem. Liczba prosiąt w miocie, ich masa oraz częstotliwość ssania wpływają na wielkość produkcji mleka. Na produkcję mleka wpływa również wiek loch.

Wartość pokarmowa mieszanek paszowych oraz poziom spożycia paszy mają istotne znaczenie w mleczności loch, aczkolwiek decydują o wielkości produkcji mleka tylko w pewnym zakresie. Produkcja mleka pochłania 52% białka i 50% energii spożywanej przez lochy, a zapotrzebowanie na składniki pokarmowe i energię na produkcję mleka zależy od ilości i składu mleka, co w dużej mierze uzależnione jest od okresu laktacji. Powyższe dane wskazują na dużą rolę żywienia loch w produkcji mleka. Lochy mają jednak zdolność mobilizacji rezerw ciała do produkcji mleka. Źródłem energii jest tkanka tłuszczowa, aminokwasów – tkanka mięśniowa, a składników mineralnych – tkanka kostna. Składniki pokarmowe potrzebne do produkcji mleka pochodzą zarówno z pobieranej paszy, jak również z rezerw organizmu, które stanowią istotny bufor (rezerwuar) łagodzący do pewnego stopnia skutki nieprawidłowego żywienia loch (wartość pokarmowa mieszanek paszowych, wielkość spożycia paszy). Wpływ żywienia na mleczność loch nie jest do końca wyjaśniony i wymaga szczegółowego przeanalizowania. W przypadku loch prawidłowo żywionych (wartość pokarmowa mieszanek paszowych, system żywienia), należy poszukiwać innych metod poprawy mleczności, takich jak dbanie o prawidłową kondycję loch (np. ocena grubości słoniny w punkcie P2), stosowanie dodatków paszowych i substancji bioaktywnych stymulujących produkcję mleka…

lek. wet. Krzysztof Sieradzki

specjalista prewencji weterynaryjnej i higieny pasz

specjalista chorób trzody chlewnej

Ełk

Badanie poubojowe, cenne źródło informacji

Wykorzystanie wiedzy o efektach swoich działań to sposób na wzrost efektywności

Badając uważnie stado w rzeźni w badaniu poubojowym, uważny lekarz jest w stanie zdiagnozować problemy, z jakimi boryka się właściciel, ocenić efektywność profilaktyki, metafilaktyki, leczenia, żywienia i warunków utrzymania. Warto te informacje wykorzystać do uzyskania dodatkowego wzrostu efektywności produkcji trzody chlewnej.

Wysyłając transport świń do zakładów mięsnych, czujemy ulgę, że już w zasadzie nic im więcej nie grozi, że zwierzęta dorosły szczęśliwie do tego dnia. Pozostaje więc tylko czekać na pieniądze. Czy jednak do końca to prawda? Czy to, co się dzieje z naszymi zwierzętami po ich wyjechaniu z gospodarstwa może mieć wpływ na wyniki w przyszłości?

Cennym źródłem informacji o tym, jak prowadzimy produkcję trzody chlewnej, mogą być spostrzeżenia pochodzące z linii ubojowej, a w szczególności z punktów badania poubojowego. W zakładach posiadających automatyczny przesuw taśmy, po oczywistym prawidłowym humanitarnym pozbawieniu świadomości, następuje wykrwawienie i oczyszczenie sztuki z naskórka i sierści w tzw. części brudnej. Czysta sztuka przenoszona jest taśmą do części czystej, gdzie w kolejnych etapach izolowane są na odrębnych, zsynchronizowanych ze sobą taśmach, ośrodki, jelita i tusze. Na tych trzech taśmach lekarze weterynarii badają każdą sztukę, porozumiewając się ze sobą, wymieniając informacje np. o stanie jelit czy płuc w celu prawidłowej oceny tuszy.

Ośrodek zawiera miedzy innymi język, tchawicę, płuca, wątrobę i nerki. Jelita to przewód pokarmowy od wpustu do żołądka po zabezpieczony odbyt, bez wątroby, która jest przy ośrodku. Tusza do miejsca badania przenoszona jest w postaci dwóch półtusz z poderwanym sadłem…

lek. wet. Mateusz Porowski

Prywatna Praktyka Weterynaryjna Animal – Pobiedziska

Dezynfekcja jako istotny element bioasekuracji

Afrykański pomór świń (African Swine Fever – ASF) bardzo groźna i zaraźliwa choroba świń wywoływana przez wirus afrykańskiego pomoru świń (ASFV), niegdyś egzotyczna dla krajów Europy Środkowej, stała się, w ostatnich latach, bardzo ważnym zagrożeniem dla produkcji świń.

Przez blisko trzy lata Polska była krajem zagrożonym wybuchem ASF, a od 17 lutego 2014 roku, po potwierdzeniu dwóch przypadków choroby u padłych dzików, problem ten stał się faktem. W tej sytuacji coraz większego znaczenia nabiera właściwe przygotowanie całego sektora produkcji świń do ochrony stad przed zakażeniem. Wirus ASF cechuje się znaczną odpornością na temperaturę, czynniki chemiczne oraz na inne warunki środowiskowe. W zamrożonym mięsie chorych świń stwierdzono zakaźny wirus po 1000 dniach przechowywania, a w szpiku kostnym po 6 miesiącach. We krwi przechowywanej w temperaturze pokojowej zarazek utrzymywał się w stanie zakaźnym przez 10-18 tygodni, a w kale przez 11 dni. Według niektórych autorów, wirus ASF zachowywał zakaźność w temperaturze 5°C przez 6 lat, a w temperaturze pokojowej przez 18 miesięcy. Właściwa bioasekuracja, świadomość producentów i wszystkich podmiotów związanych z produkcją świń będzie decydowała o bezpieczeństwie produkcji. Ogrodzenie fermy, zabezpieczenie przed przedostaniem się na jej teren innych zwierząt, kontrola gryzoni, właściwe usytuowanie i zabezpieczenie budynku dla padłych świń oraz śluza wjazdowa są podstawą ochrony hodowli przed zakażeniem. Dodatkowo ograniczenie przemieszczania się ludzi oraz przestrzeganie zasad bioasekuracji wewnętrznej będą stanowiły dopełnienie właściwego zabezpieczenia fermy…

Piotr Nowak

Katedra Żywienia Zwierząt

Wydział Medycyny Weterynaryjnej i Nauk o Zwierzętach

Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu

Kluczowe zasady dokarmiania prosiąt

Zwiększenie liczby żywo urodzonych prosiąt to dla hodowców szansa zwiększenia opłacalności utrzymywania trzody chlewnej. Niestety, mimo że większy miot oznacza zasadniczo więcej mleka, produkcja pokarmu przypadająca na jedno prosię jest niższa. Większe mioty uzyskują najczęściej niższą masę urodzeniową, a ich rozwój jest wolniejszy.

Aby zrównoważyć masę ciała niedożywionych prosiąt, wielu hodowców wykorzystuje lochy zastępcze, co wymaga czasochłonnej procedury wprowadzania obcych prosiąt. Nawet jeśli przesadzenie do obcej lochy kończy się powodzeniem, to uzyskiwane rezultaty nie zawsze są zadowalające. Inne rozwiązania, takie jak stosowanie preparatów mlekozastępczych, często kończą się problemami zdrowotnymi.

Wraz ze wzrostem liczebności miotów, co jest wynikiem postępu genetycznego, rośnie wyzwanie, jakim jest poprawa wskaźników odsadzenia oraz odchowu prosiąt od jednej lochy. W tym zakresie hodowcy coraz chętniej korzystają z automatycznego systemu pojenia prosiąt mlekiem oraz dokarmiania paszą stałą. Nowością na rynku jest system kubkowy, zapewniający wyższą wagę odsadzeniową oraz większy współczynnik przeżywalności prosiąt, a przy tym szybką obsługę. W Europie standardem jest już 30 odsadzonych prosiąt w skali roku. Polska nie może pochwalić się jeszcze takim wynikiem, ale jest on już w zasięgu naszych hodowców.

Efektywność produkcji wymaga, aby lochy odchowywały dużą liczbę potomstwa, dzięki czemu koszty utrzymania stada podstawowego będą znacznie niższe. Jednym z czynników mających wpływ na liczbę odchowanych prosiąt jest plenność loch…