Rekordowe zbiory zbóż w Polsce 2014 r.

W 2014 roku Polska odnotowała urodzaj zbóż. Według wynikowych danych GUS, zebrano 31,9 mln ton, tj. o 12,3% więcej niż w 2013 r. i o 19,5% powyżej średniej z ostatnich pięciu lat. Zbiory zbóż podstawowych z mieszankami zbożowymi szacuje się na ok. 27,3 mln t, tj. o 12,6% więcej niż rok wcześniej i o 9,6% więcej od pięcioletniej średniej. Produkcja pszenicy w Polsce wyniosła 11,6 mln ton, w tym 10,3 mln ton pszenicy ozimej (o 20,1% więcej rok do roku), a zbiory kukurydzy – 4,5 mln ton, tj. o 10,6% więcej rok do roku.

Źródło: FAMMU/FAPA z wykorzystaniem GUS

Polska zidentyfikowała eksport pszenicy w 2014 r.

Według wstępnych danych handlowych (dane MF, CIHZ, opracowanie ZSRIR/MRIRW), w 2014 r. Polska odnotowana znaczący wzrost eksportu pszenicy miękkiej – z 1,7 mln ton w 2013 roku do 3,2 mln ton. Większość sprzedaży zagranicznej (około 2 mln ton) została zrealizowana w drugiej połowie ub.r., gdyż według nieostatecznych danych za I półrocze 2014 r. eksport wynosił 1,2 mln ton (wobec 371,4 tys. ton w I półroczu 2013 roku). W strukturze geograficznej największy udział w eksporcie przypadał Arabii Saudyjskiej – aż 27,6%. Na drugiej pozycji wśród odbiorców znalazły się Niemcy – 26,5%. Trzecie miejsce w rankingu zajęło Maroko – 12,75%. Ponadto w gronie kluczowych importerów znalazły się takie kraje jak: Algieria (7,6%), Hiszpania (5,7%), Egipt (2,7%), RPA (2,9%) oraz Zimbabwe, Kenia i Wielka Brytania. W sezonie handlowym 2014/15 Polska bardzo dobrze wykorzystuje konfigurację w światowym eksporcie pszenicy sprzyjającą dla unijnych dostawców. Wśród czynników wspierających wywóz z Unii należy wymienić: rosyjskie restrykcje (wysokie cła w eksporcie pszenicy), nieformalne limity ze strony Ukrainy oraz słabe wyniki amerykańskiego eksportu związane przede wszystkim z aprecjacją dolara amerykańskiego. Należy podkreślić, że pszenica miękka jest wyjątkiem. Niestety w przypadku pozostałych gatunków zbóż wyniki eksportu za 2014 r. (dane nieostateczne) są gorsze w porównaniu z 2013 roku. Ubiegłoroczna sprzedaż zagraniczna polskiego żyta wyniosła 825,9 tys. ton wobec 904,6 tys. ton rok wcześniej. Podobnie jak w poprzednich latach najważniejszym odbiorcą żyta z Polski pozostały sąsiadujące Niemcy. W tym kierunku wysłano 602,3 tys. ton ziarna tego gatunku. Wśród liczących się odbiorców należy wymienić poza tym takie kraje jak: Stany Zjednoczone, Danię, Hiszpanię oraz Finlandię. W stosunku do 2013 r. zmniejszył się wywóz kukurydzy – z 922,8 tys. ton do 788,9 tys. ton. Podobnie jak rok wcześniej kluczowym odbiorcą polskiej kukurydzy pozostały Niemcy. W tym kierunku wyeksportowaliśmy jej 674 tys. ton. Poza tym polska kukurydza trafiała do takich krajów jak: Republika Czech, Dania, Islandia, Francja, Irlandia, Szwecja, Rosja oraz Wielka Brytania. Warto odnotować, że ubiegłoroczny spadek sprzedaży wiązał się ze wzrostem zakupów. W 2014 r. sprowadzono 350 tys. ton kukurydzy wobec 286,6 tys. ton rok wcześniej. Zeszłoroczne wyniki eksportu jęczmienia z Polski również były gorsze niż rok wcześniej. Sprzedano 151,6 tys. ton ziarna tego gatunku wobec 292,9 tys. ton w 2013 roku. Zwiększył się natomiast import jęczmienia – z 159,8 tys. ton do 257,14 tys. ton. Największy udział wśród odbiorców jęczmienia miały takie kraje jak: Niemcy, Libia, Algieria, Irlandia i Republika Czech.

Źródło: FAMMU/FAPA z wykorzystaniem ZSRIR/MRIRW 

Ceny zbóż w Polsce a sytuacja na rynkach zagranicznych

W bieżącym sezonie spadki notowań zbóż w kraju wynikają przede wszystkim z sytuacji na rynkach zagranicznych – wysoka podaż zbóż. W przypadku pszenicy konsumpcyjnej zniżki cen są znacząco mniejsze w porównaniu do zbóż paszowych. Ceny pszenicy konsumpcyjnej na polskim rynku mogą być obecnie wspierane przez wysoki popyt na unijną pszenicę. W sezonie 2014/15, podobnie jak kilka unijnych krajów, także Polska odnotowuje znaczny wzrost sprzedaży zagranicznej tego gatunku. Według nieostatecznych danych CIHZ, w 2014 roku wywóz polskiej pszenicy osiągnął 3,2 mln ton wobec 1,7 mln ton w 2013 roku, w tym w drugim półroczu ub.r. wyeksportowano około 2 mln ton ziarna tego gatunku. W bieżącym sezonie ceny zbóż w Polsce są niższe (od kilku do kilkunastu procent) w porównaniu z ubiegłym sezonem i od blisko trzydziestu do trzydziestu kilku procent wyższe w porównaniu do sezonu 2012/13. W trzecim tygodniu lutego br. średnia cena pszenicy konsumpcyjnej kalkulowana przez ZSRIR/MRiRW (w przedsiębiorstwach) wynosiła 737 złotych za kg, tj. o 4,6% mniej niż w tym samym okresie rok temu i o 28,4% poniżej cen sprzed dwóch lat. Natomiast ceny kukurydzy paszowej wynosiły pod koniec trzeciego tygodnia lutego br. 592 zł/kg, tj. o 11,1% mniej niż w analogicznym okresie rok wcześniej i aż o 35,9% mniej w porównaniu z tym samym okresem dwa lata wcześniej.

Źródło: FAMMU/FAPA z wykorzystaniem Reuters, ZSRIR/MRIRW

Polska w gronie kluczowych unijnych eksporterów pszenicy

W sezonie 2014/15 Polska umocniła swoją pozycję w unijnym eksporcie pszenicy miękkiej. Według danych Eurostatu (dane za pięć miesięcy bieżącego sezonu handlowego), w wywozie do krajów trzecich największe udziały przypadły: Francji (28%), Rumunii (20%), Niemcom (17%), Litwie (9%), Polsce (9%) oraz Bułgarii (5%). W rozpatrywanym okresie kluczowymi rynkami zbytu dla pszenicy z UE były: Algieria (16%), Iran (13%), Egipt (13%), Arabia Saudyjska (9%), Maroko (7%), Jordania (4%) oraz Libia (2%). Według danych KE, w bieżącym sezonie unijny eksport pszenicy miękkiej będzie na wysokim poziomie – 30 mln ton (prognoza z 29 stycznia br.). Jeszcze bardziej optymistyczne są prognozy Strategie Grains. Przypomnijmy, iż w lutowym raporcie podwyższono prognozę wywozu pszenicy z UE do 32,5 mln ton, tj. o 3 mln ton więcej niż w poprzednim raporcie. Najwięcej prawdopodobnie wyeksportuje Francja, będąca liderem w produkcji pszenicy miękkiej w UE. Ostatnio FranceAgriMer podwyższył przewidywaną wysokość wywozu francuskiej pszenicy miękkiej z wcześniejszych 8,8 mln ton do 9,8 mln ton.

Źródło: FAMMU/FAPA z wykorzystaniem Reuters i innych źródeł 

NGO ostrzegają przed mieszaniem klasycznych metod hodowli zbóż z technikami GMO

W połowie lutego br. grupa organizacji pozarządowych NGO (Friends of Eearth, Testbiotech oraz GP) nastawionych krytycznie wobec GMO w otwartym liście do decydentów unijnych wezwało, aby modyfikacje genetyczne nie były traktowane jak klasyczne metody hodowli roślin. Hodowcy bowiem rozwinęli obecnie szeroką gamę nowych sposobów działania, które różnią się zasadniczo od technik wytwarzania GMO. Metody klasycznej hodowli mocno różnią się od biotechnologicznych technik edycji genomu (przy użyciu molekularnych nożyc) albo cisgenezy (transfer genów w ramach gatunku). Podkreślono, że techniki w wytwarzaniu GMO są na tyle nowe, że trudno rzetelnie ocenić ryzyko ich stosowania. Należy dodać, że są naukowcy, którzy wyrażają opinię, że metody wytwarzania GMO nie powinny być traktowane inaczej, niż działania w klasycznej hodowli odwołując się do opinii Efsa z 2012 roku. Jednak organizacje NGO uważają, że cała żywność, pasze i nasiona GMO powinny być przejrzyście oznakowane.

Źródło: FAMMU/FAPA na podst.: Agra Facts No 13-15