Odpowiedzi na pytania Czytelników i Internautów z TCh numer 11/2014

 Stanisław pyta: Z zainteresowaniem przeczytałem w poprzednich numerach czasopisma „Trzoda Chlewna” o tym, co jest ważne przy przygotowywaniu własnych pasz dla tuczników. Tuczę ponad tysiąc świń w ciągu roku, warchlaki kupuję od importerów, a potrzebne pasze przygotowuję we własnym zakresie. Czy można prosić o podanie zaleceń dotyczących zawartości aminokwasów w paszy typu grower?

Odpowiadając Maciejowi na jego pytania wyjaśniliśmy sobie, co należy zrobić, aby w swoim gospodarstwie wyprodukować dobrą paszę dla tuczników, unikając przy tym prostych błędów. Odpowiadając Stanisławowi, wykorzystamy te zalecenia, przygotowując mieszankę paszową typu grower dla tuczników w okresie ich wzrostu od 40 do 70 kg masy ciała.

Tuczniki zjedzą w tym okresie ok. 60-70 kg paszy. Pasza powinna zawierać tylko tyle składników pokarmowych, ile jest potrzebnych do pełnego pokrycia zapotrzebowania tych świń na aminokwasy, energię metaboliczną, witaminy i składniki mineralne. Niestety, zdarza się bardzo często, że producenci starają się przygotować paszę bogatszą w składniki pokarmowe aniżeli wynika to z zapotrzebowania świń. Tak na wszelki wypadek! Zresztą podobnie dzieje się z paszami dla prosiąt po ich odsadzeniu!

Warto pamiętać, że każde zwiększenie udziału składników pokarmowych w paszy ponad potrzeby zwierząt w danym okresie wzrostu spowoduje wzrost kosztów żywienia w przeliczeniu na tucznika. Profesjonalne zarządzanie żywieniem tuczników powinno być oparte na dążeniu do optymalizacji wykorzystania paszy i uniknięcia niepotrzebnych strat spożytej paszy.

Jednym z bardzo ważnych pozapokarmowych wskaźników dobrej paszy dla świń jest wielkość cząsteczek, do jakiej zostały rozdrobnione surowce paszowe, głównie ziarno zbóż. Zaleca się, aby cząsteczki miały mniej więcej jednakowy rozmiar i żeby wynosił on 700 mikronów lub mniej. Wyniki przeprowadzonych doświadczeń wskazują, że bardziej odpowiednie do śrutowania ziarna zbóż są śrutowniki tarczowe aniżeli bijakowe, ponieważ pozwalają one uzyskać większe wyrównanie rozmiaru cząsteczek w rozdrobnionym materiale (lepszy wskaźnik sypkości rozdrobnionego ziarna lub gotowej paszy), szczególnie jeśli chcemy rozdrobnić ziarno z dodatkiem tłuszczu.

W tabeli 1 podane są zalecenia dotyczące zawartości aminokwasów w paszach dla tuczników w okresie wzrostu od 23 kg do 70 kg masy ciała. Wielkości dla aminokwasów podane są wg strawności jelitowej. Oznacza to, że jeśli do wykonania paszy używamy łatwo strawnych i przyswajalnych surowców paszowych, to możemy przyjąć, że zawarte w nich aminokwasy mogą być strawione i wchłonięte prawie w 100%. Jeśli natomiast wykorzystujemy do przygotowania paszy surowców gorzej trawionych i przyswajanych, to musimy ten fakt uwzględnić, układając recepturę naszej paszy i odpowiednio zwiększyć udział danego surowca do takiego poziomu, aby zawarte w nim aminokwasy pokryły w pełni zapotrzebowanie rosnących zwierząt.

Warto pokreślić, że nowoczesne, szybko rosnące i odkładające większe ilości białka krzyżówki tuczników mięsnych charakteryzują się większym zapotrzebowaniem na aminokwasy aniżeli wiele jeszcze powszechnie tuczonych krzyżówek świń. Te nowoczesne tuczniki potrzebują też nieco mniej paszy, aby uzyskać podobne tempo wzrostu w porównaniu do dawniejszych krzyżówek. Tuczniki zjadają też mniej paszy dodatkowo natłuszczanej, zawierającej więcej energii metabolicznej. Wszystkie te czynniki należy uwzględnić, układając recepturę potrzebnej paszy. Jeśli nie można dokładnie zbilansować zawartości potrzebnych aminokwasów w odpowiedniej proporcji do lizyny, to lepiej wzbogacić paszę w aminokwasy syntetyczne aniżeli zwiększać udział surowców bogatych w dany potrzebny aminokwas.

I cały czas trzeba precyzyjnie wyliczać koszt wytworzonej paszy, a mówiąc dokładniej, koszt żywienia tuczników przygotowaną paszą w przeliczeniu na tempo wzrostu, czyli jaką kwotę musimy przeznaczyć na paszę, aby masa ciała naszych tuczników zwiększyła się o 1 kg.  

Opr.: ACONAR

Tabela 1. Zalecane udziały aminokwasów (strawne jelitowo) w paszach dla tuczników w okresie wzrostu od 22 kg do 68 kg masy ciała