Małgorzata Kasprowicz-Potocka, Anita Zaworska, Zuzanna Wiśniewska, Andrzej Rutkowski

Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu

Białkowe bezpieczeństwo kraju

Zapewnienie białkowego bezpieczeństwa kraju wymaga aktualnie od państwa dofinansowania sektora związanego z produkcją rolną w zakresie roślin wysokobiałkowych.

Aby zrównoważyć import surowców białkowych na potrzeby produkcji zwierzęcej konieczne jest przede wszystkim zwiększenie areału uprawy roślin motylkowatych, a w szczególności grubonasiennych roślin bobowatych, a także zwiększenie stopnia wykorzystania innych krajowych surowców białkowych, jak śruta rzepakowa, wywary, białko ziemniaka czy drożdże. Wsparciem dla tego procesu mają być naukowe programy rządowe, w tym Program Wieloletni na lata 2016–2020, pt.: „Zwiększenie wykorzystania krajowego białka paszowego dla produkcji wysokiej jakości produktów zwierzęcych w warunkach zrównoważonego rozwoju”.

Dopłaty a produkcja

Jak wynika z doświadczeń ostatnich lat, kluczowe znaczenie w popularyzacji produkcji krajowych źródeł białka roślinnego (KŹBR) mają dopłaty pośrednie i bezpośrednie. W roku 2017 zmianie uległy jednak zasady płatności do roślin wysokobiałkowych, co spowodowane było przede wszystkim brakiem rzeczywistego wzrostu dostępności nasion roślin bobowatych przeznaczonych na pasze, wynikające z zaorywania wielu plantacji przez rolników, którzy dotacje pobierali (Tabela 1). W ubiegłym roku dopłaty podzielono zatem na dwa rodzaje: dopłaty do roślin strączkowych na ziarno i dopłaty do roślin pastewnych (na zielonkę). Płatność do roślin pastewnych przysługiwała tylko do 75 ha. Płatność do roślin strączkowych na ziarno przysługiwała bez ograniczeń areału, ale powyżej 75 ha była zmniejszona o połowę. W 2017 roku na płatności do roślin wysokobiałkowych przyznano 293 mln zł. Płatność do roślin strączkowych na ziarno do 75 ha wyniosła ok. 600 zł/h, a do roślin strączkowych na ziarno powyżej 75 ha 300 zł/ha. Płatność do roślin pastewnych wyniosła natomiast ok. 386 zł/ha…