Uncategorized

Do 30 października 2024 r., a nie jak zostało zaplanowane do 17, można się ubiegać o przyznanie pomocy finansowej na Rozwój współpracy w ramach systemów jakości żywności. Środki na ten cel pochodzą z budżetu Planu Strategicznego dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023-2027. Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa prowadzi nabór za pomocą Platformy Usług Elektronicznych.

Dofinansowanie skierowane jest m.in. do grup i organizacji producentów, konsorcjów, spółek cywilnych, stowarzyszeń i spółdzielni. Muszą one składać się co najmniej z 5 członków, będących rolnikami lub przetwórcami, spośród których co najmniej 4 musi wytwarzać produkty rolne lub środki spożywcze w ramach SJŻ, przeznaczone bezpośrednio lub po przetworzeniu do spożycia przez ludzi. Wsparciem objęte są przedsięwzięcia realizowane w 4 etapach, a każdy z nich obejmuje 12 następujących po sobie miesięcy.

Maksymalne dofinansowanie wynosi 680 tys. zł i wypłacane jest w ramach dwóch obszarów. Pierwszy z nich – obszar A – to płatność ryczałtowa, którą można otrzymać na zarządzanie wspólnymi działaniami w danym systemie jakości żywności. Wysokość tego wsparcia to 120 tys. zł w każdym z etapów 4-letniego planu rozwoju współpracy. Z kolei w ramach obszaru B można otrzymać refundację kosztów, np. ekspertyz, badań laboratoryjnych, usług doradczych czy szkoleń. Wysokość takiego dofinasowania może wynieść nawet 200 tys. zł.

Wnioski można składać do 30 października 2024 r., czyli o niemal dwa tygodnie dłużej niż zaplanowano. Nabór jest prowadzony wyłącznie przez Platformę Usług Elektronicznych ARiMR (PUE). Za pośrednictwem tego systemu odbywa się też pełna korespondencja dotycząca złożonych dokumentów.

Więcej informacji – otwórz

Zdjęcie: Adobe Stock

Mikro-, małe lub średnie przedsiębiorstwa (MŚP), które ubiegały się o pomoc na inwestycje w przetwórstwo lub wprowadzanie do obrotu produktów rolnych, rybołówstwa lub akwakultury, będą miały więcej czasu na ich realizację. Chodzi o przedsięwzięcia realizowane w ramach Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększania Odporności. Zgodnie ze znowelizowanym rozporządzeniem termin został wydłużony do 31 marca 2026 r. W ten sposób ograniczone zostanie ryzyko niezrealizowania na czas zaplanowanych inwestycji. Wydłużenie okresu na wykonanie przedsięwzięć jest odpowiedzią Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi  na postulaty beneficjentów.

Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi nowelizujące zasady udzielania takiego wsparcia zostało opublikowane 9 października 2024 r. (Dz. U. poz. 1498).

Materiały

Rozporządzenie MRiRW z 7 października 2024 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie szczegółowego przeznaczenia, warunków i trybu udzielania wsparcia dla mikro-, małych i średnich przedsiębiorstw na wykonywanie działalności w zakresie przetwórstwa lub wprowadzania do obrotu produktów rolnych, rybołówstwa lub akwakultury w ramach Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększania Odporności
Rozporządzenie​_Ministra​_RiRW​_z​_07​_października​_2024r.pdf 0.15MB

W Ołtarzewie odbyło się ostatnie, 16 spotkanie ministra rolnictwa i rozwoju wsi Czesława Siekierskiego z rolnikami z wojewódzkich izb rolniczych. Dziś minister gościł w Mazowieckiej Izbie Rolniczej.

Pomoc po powodzi

Szef resortu rolnictwa przedstawił ostatnie decyzje rządu dotyczące wsparcia rolników, których gospodarstwa ucierpiały wskutek powodzi. Poinformował, że kolejne przygotowywane rozwiązania prawne przekazane zostały do Komitetu Stałego Rady Ministrów.

Minister Siekierski podkreślił, że rolnicy z terenów objętych powodzią, w zależności od rodzaju zalanych upraw, otrzymają 5 lub 4 tys. zł pomocy do hektara.

Jednocześnie szef resortu rolnictwa poinformował o podjęciu decyzji o zwrocie III i IV raty podatku rolnego dla rolników, których gospodarstwa ucierpiały w wyniku powodzi.

Wsparcie dla producentów trzody chlewnej

– W Polsce mamy tylko 8,5 mln sztuk trzody chlewnej, a kiedyś było to ponad 20 mln sztuk. Dlatego m.in. mamy problem z górką zbożową – powiedział minister Siekierski, odnosząc się do sytuacji na rynku trzody chlewnej i rynku zbożowego.

– W przyszłym roku chcemy uruchomić dodatkowe wsparcie, głównie na produkcję w cyklu zamkniętym – 150-250 sztuk macior – dodał szef resortu rolnictwa.

Według ministra produkcja zwierzęca w Polsce wymaga wsparcia.

Zmiany w strukturze agrarnej

– W Polsce nastąpiła istotna zmiana w strukturze agrarnej. Czasem tam gdzie było 100 gospodarstw, dziś jest 5, a dobrze jak jest 7 – stwierdził minister Siekierski.

– Wypada nam duża grupa gospodarstw – są statystycznie, ale nie ma ich produkcyjnie – dodał szef resortu rolnictwa.

– Nie ma opłacalności w małej skali produkcji – podkreślił minister.

Szef resortu rolnictwa zwrócił uwagę również na to, że obok postępującej koncentracji pojawił się problem braku następców, co w dużej mierze wynika z braku opłacalności produkcji rolnej.

Unijny budżet na rolnictwo

Minister Czesław Siekierski podkreślił, że zaszły zmiany we Wspólnej Polityce Rolnej. Ponad 20 lat temu budżet rolny stanowił ponad 70 proc. całego unijnego budżetu, a obecny poziom to tylko 32-33 procent.

– Dlatego będziemy bardzo mocno upominać się o utrzymanie budżetu na rolnictwo i odciążenia go od finansowania działań niezwiązanych z rolnictwem. Rolnictwo unijne wymaga wsparcia, aby było konkurencyjne w stosunku do krajów trzecich – stwierdził minister.

Szef resortu rolnictwa podkreślił, że chodzi nie tylko o produkty z Ukrainy, lecz także o te sprowadzane z innych krajów, a które nie są wytwarzane w takich warunkach, jakie obowiązują unijnych rolników.

Ustalono już stawki płatności bezpośrednich za 2024 r. Wypłata zaliczek na poczet płatności bezpośrednich, w tym ekoschematów obszarowych, rozpocznie się 16 października 2024 r.

Minister rolnictwa i rozwoju wsi Czesław Siekierski 11 października 2024 r. podpisał rozporządzenia w sprawie stawek płatności bezpośrednich za 2024 r.

Stawki podstawowych płatności bezpośrednich i przejściowego wsparcia krajowego

Stawki podstawowych płatności bezpośrednich i przejściowego wsparcia krajowego za 2024 r. są następujące:

• Podstawowe wsparcie dochodów: 483,20 zł/ha;
• Płatność redystrybucyjna: 168,79 zł/ha;
• Płatność dla młodych rolników: 256,55 zł/ha;
• Płatność do roślin strączkowych na nasiona: 794,08 zł/ha;
• Płatność do roślin pastewnych: 430,18 zł/ha;
• Płatność do ziemniaków skrobiowych: 1 580,89 zł/ha;
• Płatność do buraków cukrowych: 1 253,34 zł/ha;
• Płatność do pomidorów: 2 097,56 zł/ha;
• Płatność do chmielu: 1 852,03 zł/ha;
• Płatność do truskawek: 1 154,20 zł/ha;
• Płatność do lnu: 431,98 zł/ha;
• Płatność do konopi włóknistych: 125,32 zł/ha;
• Płatność do bydła: 320,35 zł/szt.;
• Płatność do krów: 409,86 zł/szt.;
• Płatność do owiec: 109,40 zł/szt.;
• Płatność do kóz: 47,83 zł/szt.;
• Uzupełniająca płatność podstawowa: 63,22 zł/ha;
• Płatność niezwiązana do tytoniu: 2,52 zł/kg.

Stawka płatności dla małych gospodarstw wynosi 962,73 zł/ha (stanowi równowartość w złotych kwoty 225 euro przeliczonej z zastosowaniem kursu wymiany 4,2788 zł/euro).

Stawki płatności w ramach ekoschematu „Rolnictwo węglowe i zarządzanie składnikami odżywczymi”

Stawki płatności za realizację poszczególnych praktyk w ramach tego ekoschematu zależą od liczby punków na hektar powierzchni obszaru zatwierdzonego do wsparcia i wynoszą, w zależności od praktyki:

• Ekstensywne użytkowanie trwałych użytków zielonych z obsadą zwierząt: 435,10 zł/ha;
• Międzyplony ozime lub wsiewki śródplonowe: 435,10 zł/ha;
• Opracowanie i przestrzeganie planu nawożenia – wariant podstawowy: 87,02 zł/ha;
• Opracowanie i przestrzeganie planu nawożenia – wariant z wapnowaniem: 261,06 zł/ha;
• Zróżnicowana struktura upraw: 225,01 zł/ha;
• Wymieszanie obornika na gruntach ornych w terminie 12 godzin od jego aplikacji: 174,04 zł/ha;
• Stosowanie nawozów naturalnych płynnych innymi metodami niż rozbryzgowo: 261,06 zł/ha;
• Uproszczone systemy uprawy: 251,94 zł/ha;
• Wymieszanie słomy z glebą: 134,60 zł/ha.

Stawki płatności w ramach pozostałych ekoschematów

W przypadku pozostałych ekoschematów stawki płatności wynoszą:

• Obszary z roślinami miododajnymi: 898,66 zł/ha;
• Integrowana Produkcja Roślin: 818,92 zł/ha;
• Biologiczna ochrona upraw: 300,06 zł/ha;
• Retencjonowanie wody na trwałych użytkach zielonych: 244,57 zł/ha;
• Grunty wyłączone z produkcji: 422,34 zł/ha.

Płatności bezpośrednie w 2024 r. – komentarz

W 2024 r. ekoschematy obszarowe cieszyły się dużym zainteresowaniem rolników (złożono wnioski na powierzchnię o 2,3 mln ha większą niż w kampanii 2023 r.). To oznacza, że rolnicy akceptują stawiane wymogi i chcą je realizować.

Wobec dużego zainteresowania ekoschematami obszarowymi oraz ze względu na ustaloną dla Polski ogólną kopertę na płatności bezpośrednie na 2024 r. konieczne jednak było określenie stawek tych płatności na niższym poziomie niż określono w Planie Strategicznym.

Rzeczywiste dane z wniosków o przyznanie wsparcia wskazują, że pomimo redukcji ww. stawek płatności rolnicy realizujący ekoschematy w kampanii 2024 w porównaniu do kampanii 2023 r. otrzymają średnie płatności w EUR na gospodarstwo o ok. 3,2 proc. większe, a na hektar o ok. 1,3 proc. większe. Wynika to w szczególności ze zwiększonej liczby realizowanych ekoschematów w gospodarstwie oraz wyższej planowanej stawki Podstawowego Wsparcia Dochodów (PWD) – wzrost stawki ze 108,54 EUR (2023 r.) do 112,93 EUR (2024 r.).

Jednocześnie należy zauważyć, że kurs wymiany EUR na PLN, po którym przeliczane są płatności bezpośrednie w kampanii 2024 r., jest o ponad 7,5 proc. niższy niż kurs zastosowany w 2023 r. (kurs 2023 r. – 4,6283 PLN/EUR, kurs 2024 r. – 4,2788 PLN/EUR). Obniżenie kursu EUR jest więc głównym czynnikiem wpływającym na spadek płatności wypłacanych w PLN. W kampanii 2024 r. w porównaniu do kampanii 2023 r. rolnicy otrzymają średnie płatności w PLN na gospodarstwo o ok. 4,6 proc. mniejsze, a na hektar o ok. 6,4 proc. mniejsze.

Należy podkreślić, że w opinii Ministra rolnictwa i Rozwoju Wsi podstawową funkcją płatności bezpośrednich pozostaje wsparcie dochodów gospodarstw rolniczych. Realizacja nowych wyzwań środowiskowo-klimatycznych nie powinna odbywać się kosztem osłabienia tej podstawowej funkcji. Z tego względu nie obniżono wysokości stawki PWD w celu uzupełnienia brakujących środków na ekoschematy obszarowe (abstrahując od formalnych możliwości dokonania takiego przesunięcia). Stawka PWD musiałaby bowiem zostać zmniejszona ze 112,93 EUR/ha (483,20 PLN/ha) do ok. 95 EUR/ha (ok. 408 PLN/ha). Takie podejście skutkowałoby przesunięciem środków w ramach płatności bezpośrednich do gospodarstw dużych (powyżej 50 ha), których jest dziesięć razy mniej niż tych o powierzchni do 50 ha. Gospodarstwa najmniejsze (o powierzchni do 5 ha), bez względu na to, czy realizują czy nie realizują ekoschematy obszarowe, otrzymałyby mniejsze płatności – niektóre nawet o ok. 76 zł/ha mniej.

Materiały

Wysokość stawek płatności bezpośrednich (bez ekoschematu Dobrostan zwierząt) i przejściowego wsparcia krajowego za 2024 r.
Tabela​_Wysokość​_stawek​_płatności​_bezpośrednich​_(bez​_ekoschematu​_Dobrostan​_zwierząt)​_i​_przejściowego​_wsparcia​_krajowego​_za​_2024​_r​_.pdf 0.16MB

Podobnie jak w ubiegłych latach Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa rozpocznie wypłacanie rolnikom zaliczek na poczet dopłat bezpośrednich 16 października i zakończy ten proces 30 listopada br. Zaliczki będą wypłacane z uwzględnieniem stawek podanych w rozporządzeniach Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Od 1 grudnia br. ruszy wypłata płatności końcowych i potrwa ona do 30 czerwca 2025 roku.

Przypomnijmy, że zgodnie z zapowiedziami ministra rolnictwa Czesława Siekierskiego zaliczki mają w pierwszej kolejności być wypłacane rolnikom z województw, które ucierpiały w wyniku wrześniowej powodzi.

Płatności bezpośrednie dla wszystkich państw członkowskich UE ustalane są w EURO. W krajach, które nie przyjęły EURO, płatności bezpośrednie przeliczane są na walutę krajową w oparciu o kurs opublikowany przez Europejski Bank Centralny na ostatni dzień roboczy września.

 Jak już wiadomo, kurs ten jest znacznie niższy od kursu z roku ubiegłego, a umocnienie złotego względem euro ma bezpośredni wpływ na obniżenie łącznej kwoty dopłat przeznaczonych na poszczególne rodzaje płatności w ramach PS WPR (przypomnijmy aktualny kurs wynosi 4,2788 PLN/EUR; kurs w analogicznym okresie roku 2023 wynosił 4,6283 PLN/EUR.)

Paradoksalnie, niższy kurs euro nakłada się na olbrzymie tegoroczne zainteresowanie ekoschematami, co widoczne jest zarówno w większej powierzchni deklarowanej przez rolników na ekoschematy (ponad 2,3 mln ha więcej niż w 2023 r,), jak i w trendzie kumulacji ekoschematów deklarowanych przez rolników na tych samych działkach (dla porównania: w roku 2023 na powierzchni 28% deklarowanych działek rolnicy realizują dwa lub więcej  ekoschematów; w roku 2024 ta powierzchnia z kilkoma ekoschematami wynosi już ponad 35%). Finalnie oznacza to, że w przeliczeniu na jedno gospodarstwo część rolników otrzyma w tym roku wsparcie na poziomie nieznacznie niższym, inne na podobnym, ale będą też gospodarstwa, które otrzymają wyższe wsparcie w stosunku do poziomu z ubiegłego roku. 

Podstawa prawna

Projekt rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi w sprawie stawki podstawowego wsparcia dochodów do celów zrównoważoności za 2024 r. https://legislacja.rcl.gov.pl/projekt/12390155

Projekt rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi w sprawie stawki uzupełniającego redystrybucyjnego wsparcia dochodów do celów zrównoważoności za 2024 r. https://legislacja.rcl.gov.pl/projekt/12390157

Projekt rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi w sprawie stawki uzupełniającego wsparcia dochodów dla młodych rolników za 2024 r. https://legislacja.rcl.gov.pl/projekt/12390154

Projekt rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi w sprawie stawek płatności w ramach wsparcia dochodów związanego z produkcją za 2024 r. https://legislacja.rcl.gov.pl/projekt/12390158

Projekt rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi w sprawie stawek płatności w ramach schematów na rzecz klimatu i środowiska za 2024 r. https://legislacja.rcl.gov.pl/projekt/12390153

Projekt rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi w sprawie stawek przejściowego wsparcia krajowego za 2024 r. https://legislacja.rcl.gov.pl/projekt/12390156