Marylakulasinska podała, komentując wcześniejszy post mietko75, który miał kłopot z kupnem śruty rzepakowej, że w województwie warmińsko-mazurskim można kupić śrutę rzepakową, śrutę kukurydzianą, DDGS kukurydziany, wysłodki melasowane oraz młóto browarnia
Odpowiedzi na pytania z TCh numer 12/2011
Marylakulasinska podała, komentując wcześniejszy post mietko75, który miał kłopot z kupnem śruty rzepakowej, że w województwie warmińsko-mazurskim można kupić śrutę rzepakową, śrutę kukurydzianą, DDGS kukurydziany, wysłodki melasowane oraz młóto browarniane granulowane pakowane w big-bagach. Na tę informację zareagował nemezis pytając: „Maryla stosowałaś to młóto granulowane??? Może znasz skład??”
Czy młóto browarniane może być wykorzystywane jako składnik mieszanek paszowych w żywieniu świń? Spróbujmy odpowiedzieć nemezisowi na to pytanie.
W procesie warzenia piwa po odfiltrowaniu brzeczki przedniej w kadziach zaciernych pozostaje młóto browarniane, bardzo wartościowy produkt uboczny, z powodzeniem wykorzystywany jako pasza, głównie w żywieniu bydła. Świeże młóto browarniane zawiera 15-30% suchej masy i ma postać gęstej, wilgotnej śruty zbożowej, przypominającej wilgotną kaszę jęczmienną (do produkcji piwa najczęściej wykorzystywany jest słód jęczmienny).
Zachodzące podczas zacierania procesy hydrolizy powodują rozkład skrobi i części białek; produkty rozpadu przechodzą do brzeczki przedniej. Natomiast w młócie pozostają białka (ok. 75% s.m. młóta), bogate w lizynę i strawne jelitowo w 85%, tłuszcze, węglowodany nie rozłożone w procesie hydrolizy, głównie pozostałości skrobi, pentozany i związki pektynowe (ok. 20% s.m. młóta) oraz całe włókno (Tabela 1).
Ponieważ świeże młóto ulega szybkiej fermentacji, a przy tym łatwo kwaśnieje i pleśnieje, to chcąc je przechowywać przez dłuższy okres czasu trzeba poddać suszeniu, a potem w celu zmniejszenia objętości także granulowaniu. Suche zgranulowane młóto browarniane może być łatwo magazynowane, transportowane i wykorzystywane jako jeden ze składników mieszanek paszowych dla trzody chlewnej.
Kanadyjscy naukowcy z Uniwersytetu McGill w Montrealu przeprowadzili doświadczenie na tucznikach, podając im mieszanki paszowe zawierające różne ilości otrąb pszennych lub suszonego młóta browarnianego, zastępującego otręby (receptury mieszanek, Tabela 2). Pasze kontrolne nie zawierały otrąb i młóta (mieszanki 1 i 2). Do tuczu wstawiono warchlaki w wieku 9 tygodni i tuczono je do masy ciała ok. 90 kg.
Wyniki tuczu (dzienne przyrosty masy ciała i spożycie paszy) podano w Tabeli 3. Jak widać, zastąpienie otrąb pszennych w mieszankach paszowych nr 3-5 suszonym młótem (mieszanki paszowe 6-8) dało bardzo dobre rezultaty; średnie dzienne przyrosty tuczników w grupach 6-8 były wyższe o 40% przy nieco większym (o 12%) spożyciu paszy. Wykorzystanie paszy w grupach karmionych mieszankami z otrębami pszennymi wyniosło 4,69 kg paszy/kg przyrostu, a w grupach karmionych paszą z suszonym młótem 3,75 kg paszy/kg przyrostu (poprawa o ok. 20%). Autorzy doświadczenia sugerują, że suszone młóto wykazuje właściwości stymulujące tempo wzrostu świń, co pozwala na skrócenie okresu tuczu oraz poprawę wskaźnika wykorzystania paszy. Warto zwrócić uwagę, że zastosowanie w paszy jęczmienia łuszczonego (mieszanka 1) nie spowodowało poprawy tempa wzrostu, natomiast wyraźnemu obniżeniu uległo średnie dzienne spożycie paszy (mieszanka paszowa 1 zawierała mniej włókna w porównaniu do pozostałych mieszanek paszowych).
Niestety, głównie ze względu na dużą zawartość włókna i niewielką koncentrację energii, młóto browarniane ma ograniczone zastosowanie jako pasza dla świń. Najczęściej jest wykorzystywane jako pasza objętościowa, umożliwiająca „rozcieńczanie” energii metabolicznej w treściwych mieszankach paszowych. Suszone młóto browarniane może zastępować otręby zbożowe w żywieniu świń. Specjaliści zalecają podawanie świeżego młóta browarnianego lochom nisko prośnym w ilości do 4-5 kg/dziennie (ok. 1,3-1,6 kg suchego młóta/dziennie), natomiast tucznikom do 2-3 kg świeżego młóta dziennie (ok. 0,6-1 kg suchego młóta/dziennie).
Tabela 1. Wartość pokarmowa młóta browarnianego* w porównaniu do otrąb pszennych**
Wyszczególnienie |
Młóto mokre |
Młóto suche |
Otręby pszenne |
Sucha masa (%) |
15-30 |
84-86 |
88 |
Białko (%) |
7,4-10,3 |
36,5-37,8 |
14,0-16,0 |
Włókno (%) |
3,1-4,4 |
15,4-16,1 |
7,0-11,0 |
Tłuszcz (%) |
1,4-2,1 |
7,2-7,6 |
4,0-5,0 |
Składniki mineralne (%) |
0,9-1,3 |
4,6-5,0 |
4,0-5,0 |
Wartość energetyczna (MJ/kg) |
0,4-0,5 |
11,7 |
9,4 |
* Władysław Dylkowski: Browarnictwo. WSiP,1993
** Normy żywienia świń. PAN, Warszawa 1993
Tabela 2. Receptury doświadczalnych mieszanek paszowych podawanych tucznikom (do tuczu wstawiono warchlaki w wieku 9 tygodni i tuczono je do masy ciała ok. 90 kg)*
Składnik paszy |
Mieszanka paszowa |
|||||||
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
|
Jęczmień łuszczony |
70 |
– |
– |
– |
– |
– |
– |
– |
Jęczmień |
– |
90 |
70 |
60 |
50 |
82 |
78 |
74 |
Otręby pszenne |
– |
– |
20 |
30 |
40 |
– |
– |
– |
Młóto suszone |
– |
– |
– |
– |
– |
8 |
12 |
16 |
Mączka mięsno-kostna |
7,5 |
2,5 |
2,5 |
2,5 |
2,5 |
2,5 |
2,5 |
2,5 |
Mączka rybna |
4,5 |
1,5 |
1,5 |
1,5 |
1,5 |
1,5 |
1,5 |
1,5 |
Makuch lniany |
12 |
4,0 |
4,0 |
4,0 |
4,0 |
4,0 |
4,0 |
4,0 |
Mączka kostna |
3 |
1,0 |
1,0 |
1,0 |
1,0 |
1,0 |
1,0 |
1,0 |
Kreda pastewna |
1,5 |
0,5 |
0,5 |
0,5 |
0,5 |
0,5 |
0,5 |
0,5 |
Sól jodowana |
1,5 |
0,5 |
0,5 |
0,5 |
0,5 |
0,5 |
0,5 |
0,5 |
* E.W.Crampton i L.E.Lloyd: The use of malt sprouts in the bacon hog ration. J.Anim.Sc. (1954), Vol. 13, str. 638-647
Tabela 3. Dzienne przyrosty masy ciała (w g) i spożycie paszy (w kg) przez tuczniki (do tuczu wstawiono warchlaki w wieku 9 tygodni i tuczono je do masy ciała ok. 90 kg)*
|
Wskaźniki (dzienne) |
Mieszanka paszowa |
Średnia dla wszystkich grup |
|||||||
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
|||
Knurki |
Przyrost |
780 |
694 |
712 |
602 |
539 |
879 |
847 |
788 |
729 |
Spożycie paszy |
2,90 |
2,81 |
2,95 |
2,99 |
2,90 |
3,40 |
3,35 |
3,22 |
3,03 |
|
Loszki |
Przyrost |
711 |
828 |
638 |
674 |
534 |
828 |
915 |
810 |
761 |
Spożycie paszy |
2,58 |
3,17 |
2,81 |
2,99 |
2,72 |
3,17 |
7,3 |
2,99 |
2,94 |
|
Razem |
Przyrost |
751 |
761 |
674 |
638 |
539 |
856 |
887 |
856 |
747 |
Spożycie paszy |
2,67 |
2,99 |
2,85 |
2,99 |
2,85 |
3,31 |
3,35 |
3,08 |
2,99 |
* E.W.Crampton i L.E.Lloyd: The use of malt sprouts in the bacon hog ration. J.Anim.Sc. (1954), Vol. 13, str. 638-647
Opr. ACONAR