Najczęściej spotykane zmiany skórne u wiń – 10/2013
lek. wet. Paweł Wróbel
Specjalista Chorób Trzody Chlewnej i Rozrodu Zwierząt
Najczęściej spotykane zmiany skórne u wiń
Skóra jest największym organem organizmu wini, który stanowi barierę pomiędzy zwierzęciem a rodowiskiem zewnętrznym. Ochrona wini przed szkodliwym działaniem czynników fizycznych, chemicznych i mikrobiologicznych, spełnianie roli organu czuciowego, uczestniczenie w termoregulacji, syntezie witaminy D są jednymi z najważniejszych zadań skóry.
Wiele chorób trzody chlewnej przebiega ze zmianami w obrębie skóry. Niektóre jednostki chorobowe dotyczą skóry bezporednio i zmiany wywołane przez takie czynniki chorobowe nazywane są zmianami pierwotnymi skóry, natomiast częć czynników chorobowych wywołujących choroby innych narządów manifestuje się dodatkowo zmianami skórnymi, dlatego też takie zmiany nazywane są zmianami wtórnymi skóry.
Do najczęciej spotykanych zmian skórnych należą te wywoływane przez czynniki:
1) bakteryjne, gdzie w warunkach terenowych dominuje wysiękowe zapalenie skóry EE – smoleń oraz syndrom martwicy uszu i ogona PNES.
a) Wysiękowe zapalenie skóry (Exudative epidermitis EE) – smoleń
Smoleń dotyczy głównie wiń w wieku od kilku dni do około 8 tygodni życia. Starsze winie mogą również chorować na wysiękowe zapalenie skóry, jednak zmiany chorobowe u tych zwierząt są znacznie bardziej ograniczone – miejscowe.
Jednostka chorobowa wywoływana jest przez gronkowca Staphylococcus hyicus, który stanowi naturalny składnik mikroflory skóry, jamy nosowej, napletka czy pochwy. Bakteria wytwarza szereg toksyn, które powodują uszkodzenie zdrowego naskórka.
Czynniki predysponujące do występowania smolenia:
– niedobory cynku i witamin,
– infekcje grzybicze,
– zarobaczenie (wszy, wierzb),
– pokąsania przez owady (muchy, meszki, komary),
– wyjałowienie skóry,
– kiepska higiena,
– nadmierna wilgotnoć i brak wentylacji,
– uszkodzenia skóry powstające w trakcie walk prosiąt (kiełki),
– spadek odpornoci,
– podatnoć genetyczna.
W warunkach praktyki terenowej smoleń, najczęciej spotyka się w sytuacji pojawienia się na fermie wierzbu lub dużej liczby prosiąt pochodzących od pierworódek, co związane jest głównie z niesystematycznym remontem stada i nagłym wprowadzeniem dużej iloci loszek do stada.