Magdalena Kozera-Kowalska

Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu

Rolnik polityczny, rolnik ekonomiczny

Wśród wielu haseł promujących Polski Zielony Ład pojawiają się również i te, które dotyczą rolnictwa. Są one dość górnolotne, podkreślające patriotyczną rolę rolnika i rolnictwa, miłości do ziemi jako warsztatu pracy, znaczenia małych i średnich gospodarstw dla stabilności ustroju kraju i jego bezpieczeństwa żywnościowego itp. itd.

Znacznie trudniej w tej gloryfikacji znaleźć konkretne rozwiązania, które pomogłyby funkcjonować polskim gospodarstwom w nader trudnej sytuacji rynkowej, przy spadku opłacalności wielu kierunków produkcji na skalę europejską, przy odcięciu od jednego z największych rynków zbytu, tj. rosyjskiego, a także wobec pojawiających się coraz to nowych zagrożeń zoosanitarnych czy ogólniej – biologicznych. Do tego dochodzi rosnący nacisk reformatorów wspólnej polityki rolnej UE na ekologię, ochronę środowiska naturalnego oraz klimatu, a także jawne lekceważenie przez politycznych decydentów głosu polskich rolników wyrażających niezadowolenie z sytuacji w formie kolejnych protestów (chodzi tu między innymi o sugestie premiera, by przeciw rolnikom wysłać policję…).

W zasadzie trudno wskazać w Polsce konkretny kierunek produkcji rolniczej, który można by uznać za w pełni opłacalny. Jednym dopiekła susza, innym choroby zwierząt czy roślin, jeszcze innym gwałtowne wahania cen w skupie czy po prostu wzrost cen środków do produkcji rolniczej, w tym paliw i energii elektrycznej. Do tego dochodzi brak skutecznej promocji polskiej żywności, w tym surowców na rynkach zagranicznych oraz brak edukacji Polaków o pozytywnym wymiarze etnocentryzmu konsumenckiego. Na to nakłada się otwartość rynku wynikająca z zawartych porozumień gospodarczych. Sytuacja wydaje się być patowa… Polska sukcesywnie traci pozycję lidera rankingów międzynarodowych w zakresie produkcji i eksportu takich produktów rolnictwa jak świnie (zarówno żywiec jak i mięso wieprzowe oraz jego przetwory), owoce i warzywa (w tym jabłka i owoce miękkie), ziemniaki, zboża, kwiaty cięte itd…