2025-07-29  |  06:30

Przed przerwą wakacyjną w Parlamencie Europejskim rozpoczęły się prace nad ogłoszonym w maju kolejnym Omnibusem – pakietem uproszczeń istotnym z punktu widzenia rolników. Chodzi m.in. o uproszczenie pewnych obowiązków w sprawozdawczości, ułatwienia dla drobnych rolników czy ograniczenie kontroli. Zdaniem europosłanki PO propozycje KE to przykład wsłuchiwania się w postulaty rolników, co jest potrzebne także przy kształtowaniu wspólnej polityki rolnej.

– Chcemy w Omnibusie zawrzeć przepisy, które spowodują, że rolnicy dostaną szybciej dofinansowanie, będzie mniej biurokracji, będzie mniej kontroli, mniej sprawozdawczości i łatwiejsza sprawozdawczość. Idziemy szybką ścieżką, żeby te przepisy już mogły funkcjonować od stycznia 2026 roku. Myślę, że to jest też reakcja na zniecierpliwienie i protesty rolników, że za dużo biurokracji, za dużo obostrzeń, że środowisko i ochrona tak, ale wszystko musi być spójne i mieć jakieś granice i ramy rozsądne do zrealizowania. I właśnie te przepisy, nad którymi ja pracuję w Komisji Środowiska, tego dotyczą i mam nadzieję, że rolnicy po tej pracy będą bardzo zadowoleni – mówi agencji Newseria Elżbieta Łukacijewska, europosłanka z Platformy Obywatelskiej.

Komisja Europejska przedstawiła w maju br. propozycje działań deregulacyjnych w obszarze wspólnej polityki rolnej. Mają one odciążyć rolników od obowiązków administracyjnych i sprawozdawczych, a tym samym zwiększyć ich konkurencyjność. Wśród propozycji jest uproszczenie systemu płatności dla drobnych producentów rolnych i zwiększenie rocznej płatności ryczałtowej dla nich do 2,5 tys. euro. Będą oni zwolnieni z niektórych przepisów środowiskowych i będą mogli otrzymywać płatności na rzecz rolnictwa ekologicznego. Z kolei certyfikowane gospodarstwa ekologiczne zostaną automatycznie uznane za spełniające niektóre z unijnych warunków środowiskowych wymaganych do otrzymania dofinansowania. Aby zmniejszyć obciążenie administracyjne, zostaną usprawnione kontrole gospodarstw rolnych dzięki wykorzystaniu satelitów i technologii. Ponadto wprowadzona zostanie nowa zasada: tylko jedna kontrola na miejscu rocznie na gospodarstwo. Rolnicy będą mogli również otrzymywać zachęty finansowe do ochrony torfowisk i terenów podmokłych.

Z kolei urzędy krajowe otrzymają wsparcie w celu wprowadzenia interoperacyjnych systemów cyfrowych. Dzięki temu rolnicy będą mogli przekazać dane o swojej działalności tylko raz, za pośrednictwem jednego systemu. Ma to wpłynąć na oszczędność czasu i obniżenie kosztów. Dodatkowo państwa członkowskie skorzystają z większej elastyczności w dostosowywaniu swoich planów strategicznych WPR, przy czym uprzednia zgoda Komisji będzie wymagana wyłącznie w przypadku zmian strategicznych. Będzie to miało pozytywny wpływ na rolników, którzy szybciej skorzystają z wprowadzonych zmian.

– Te przepisy upraszczające będą dotyczyły jeszcze środków z obecnie funkcjonującej perspektywy, ale nie mam wątpliwości, że one siłą rzeczy będą wdrożone do nowej perspektywy, nowego finansowania wspólnej polityki rolnej – mówi Elżbieta Łukacijewska. – Na tym nam zależy, żeby rolnicy mieli świadomość, że jeżeli cokolwiek chronią, to nie jest to nakaz, nie jest to uciążliwość, ale to jest dodatkowa płatność, dodatkowa nagroda. Generalnie mają mieć łatwiejsze życie i łatwiejsze funkcjonowanie, czyli odbiurokratyzowanie tego całego trudnego, skomplikowanego i często spędzającego sen z oczu systemu i przepisów. Bardzo się cieszę, że mogę nad tym pracować.

Jak podkreśliła niedawno europosłanka na swoich social mediach, Polska z budżetem ponad 25 mld euro jest jednym z największych beneficjentów WPR. Te środki trafiają nie tylko do rolników na wsparcie dochodów, ale ponad 40 proc. w ramach Krajowego Planu Strategicznego, realizowanego w Polsce, jest przeznaczane na cele klimatyczne, klimatyczno-środowiskowe.

– Dobrą informacją jest to, że jeśli chodzi o wspólną politykę rolną czy w ogóle środki z Funduszy Spójności, Polska jeszcze długo będzie więcej brała środków z Unii Europejskiej, niż do Unii wpłacała, i myślę, że to jest dobry impuls. Mamy świadomość, jak dobra jakościowo jest polska żywność, i trzeba zrobić wszystko, aby ona była chroniona, promować ją, ale też i upraszczać te wszystkie zagmatwane przepisy, które niczego nie wnoszą, a tylko wzbudzają niechęć do struktur Unii Europejskiej – mówi europosłanka PO.

Jak podkreśla, warunkiem skutecznego wdrożenia prawa jest to, żeby było ono akceptowalne. Dlatego przepisy kierowane do rolników powinny być z nimi konsultowane, a nie im narzucane.

– Omnibus jest jednym z takich właśnie działań, że, po pierwsze, narzucono ostre normy, wymagania, a teraz trochę upraszczamy – mówi Elżbieta Łukacijewska.

KE wyliczyła, że dzięki zaproponowanym zmianom rolnicy mogliby zaoszczędzić do 1,58 mld euro rocznie, a administracje krajowe – 210 mln euro. Z kolei płatności, niektóre obowiązki i narzędzia kryzysowe staną się bardziej elastyczne i łatwiejsze w zarządzaniu.

– Na pewno Unia i Ursula von der Leyen mają świadomość, że jest pewna cienka czerwona linia, której nie można przekroczyć. Wszyscy jesteśmy odpowiedzialni za unijne podmioty gospodarcze, europejską konkurencyjność. Jeżeli chcemy, żeby polscy i europejscy rolnicy i przedsiębiorcy realizowali pewne bardzo wysokie standardy, to nie może być tak, że nie wymagamy takich standardów w stosunku do usług i towarów spoza Unii Europejskiej. To jest niedopuszczalne, bo to uderza w nasze miejsca pracy, rozwój, przychody i zaburza, niszczy tę konkurencyjność, o której mówi, więc mam nadzieję, że Komisja Europejska jest świadoma oczekiwań wyborców, a rolnicy są też dużą grupą wyborców w całej Unii Europejskiej – dodaje europosłanka PO.

Zapraszamy producentów polskiej żywności do zgłaszania udziału w trzeciej edycji Festiwalu #KupujŚwiadomie – doskonałej okazji do zaprezentowania konsumentom swojej oferty. Wydarzenie, organizowane przez Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa, odbędzie się w dniach 6-7 września 2025 r. na PGE Narodowym w Warszawie.

Kto może się zgłosić

W wydarzeniu mogą wziąć udział wytwórcy żywności, którzy:

• działają w ramach krajowych lub unijnych systemów jakości;

• posiadają co najmniej jeden certyfikat lub oznaczenie: PRODUKT POLSKI, produkcja ekologiczna UE, Poznaj Dobrą Żywność, Integrowana Produkcja, Wolne od GMO, QAFP, QMP, Jakość Tradycja, PRODUKT TRADYCYJNY, ChNP, ChOG, GTS;

• prowadzą rolniczy handel detaliczny lub działalność marginalną, lokalną i ograniczoną (MLO).

Wystawcom zapewnione zostanie stoisko o powierzchni ok. 9 m². Formularze zgłoszeniowe można nadsyłać do 31 lipca 2025 r.

O Festiwalu

Festiwal Polskiej Żywności #KupujŚwiadomie, to wydarzenie, które licznie gromadzi pasjonatów rodzimej kuchni i krajowych produktów wysokiej jakości, lokalnych wystawców i ekspertów branży. Celem Festiwalu jest zwiększanie świadomości konsumentów nt. polskich, certyfikowanych produktów oraz wspieranie konkurencyjności polskich wyrobów.

Na III Festiwalu Polskiej Żywności znajdą się:

• Strefa producentów – degustacje tradycyjnych dań i regionalnych specjałów, spotkania producentów  z konsumentami.
• Strefa warsztatów – warsztaty kulinarne i rękodzielnicze, pokazy gotowania na żywo.
• Strefa dzieci – animacje i atrakcje przygotowane specjalnie dla najmłodszych uczestników.
• Strefa konkursowa – finał Konkursu kulinarnego pn. „Bitwa Regionów” z udziałem 16 najlepszych Kół Gospodyń Wiejskich i stowarzyszeń z całej Polski.
• Strefa konferencyjna – tematyczne prelekcje, panele dyskusyjne i spotkania wokół zagadnień związanych z jakością i pochodzeniem polskiej żywności.

Dodatkowe informacje

Szczegółowe informacje o wydarzeniu: Festiwal – #KUPUJŚWIADOMIE.

Regulamin i formularz zgłoszeniowy: Formularz zgłoszeniowy dla producentów – #KUPUJŚWIADOMIE.

Na czele Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi stanął Stefan Krajewski, dotychczasowy sekretarz stanu w MRiRW. Jako wiceminister m.in. nadzorował działalność Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa – instytucji dobrze sobie znanej. W 2004 r. rozpoczął pracę w Biurze Powiatowym w Zambrowie, którego kierownikiem był w latach 2008-2011. Następnie, do 2015 r., pełnił funkcję dyrektora Podlaskiego Oddziału Regionalnego ARiMR.

Więcej na stronie MRiRW – otwórz

Zdjęcie MRiRW

16 lipca 2025 r. Komisja Europejska opublikowała komunikat w sprawie Wieloletnich Ram Finansowych UE na lata 2028-2034, a komisarz UE ds. rolnictwa Christophe Hansen tego samego dnia przedstawił ramowy projekt budżetu WPR – największej i najstarszej wspólnej polityki UE. Przedstawione mechanizmy finansowania – jak obserwujemy w przekazach – spotkały się z kontrowersyjnym odbiorem wśród licznych organizacji rolniczych państw członkowskich oraz zdecydowanym sprzeciwem większości unijnych parlamentarzystów.

Informujemy, że Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi poddaje analizie dostępne dokumenty źródłowe i po otrzymaniu kompletnych informacji, dotyczących mechanizmów finansowania WPR, minister rolnictwa Czesław Siekierski przedstawi rekomendacje resortu uwzgledniające kalendarium proponowanych konsultacji, które w całości poświęcone zostaną obszarowi przyszłej perspektywy finansowej WPR.

Dziś, po analizie pierwszych informacji, możemy potwierdzić, że:

1. Proponowane ramy finansowe utrzymują Polskę w gronie największych beneficjentów unijnego budżetu, co oznacza, że jako kraj będziemy dysponować znacznymi, być może największymi środkami, które podlegać będą w większym stopniu krajowym mechanizmom podziału.
2. Priorytetem działań MRiRW pozostaje bezpieczeństwo żywnościowe oraz konkurencyjność i dochodowość rolnictwa. Jest to zarówno kontynuacja prac podjętych przez Polskę w trakcie przewodnictwa w Radzie UE, jak i wyznaczenie nowego obszaru działań, wynikającego wprost ze strategii na rzecz zwiększania zdolności obronnych państwa.

Przypomnijmy, bezpieczeństwo żywnościowe, które w głównej mierze zapewniają rolnicy, jest jednym z filarów bezpieczeństwa Polski, a w okresie geopolitycznych turbulencji jest również gwarancją suwerenności żywnościowej naszego kraju. Dlatego w dalszych pracach będziemy dążyć do uzyskania skutecznych mechanizmów podziału środków na ten cel, zapowiadanych w ramach puli funduszy krajowych.
 

3. Proponowany projekt budżetu zawiera dostosowania instrumentów WPR do nowych uwarunkowań/wyzwań, ale nie w pełni uwzględnia oczekiwana rolników. Propozycje Komisji Europejskiej dotyczące WPR po 2027 r. dają możliwość kontynuacji dotychczasowych form wsparcia, z których obecnie korzystają rolnicy. Nadal finansowane będą m.in. płatności bezpośrednie, działania na rzecz klimatu i środowiska, inwestycje w gospodarstwach, płatności dla małych gospodarstw i młodych rolników, czy też płatności ONW. Utrzymany będzie również model wdrożeniowy, jaki znamy z obecnego okresu. Podział środków na realizację poszczególnych celów – lokowanych dotąd w II filarze – dokonywany będzie na poziomie krajowym i, jak się przewiduje, zyska wsparcie z budżetu krajowego. Taki mechanizm pozwala na większą elastyczność decyzji krajowych, co do sposobu finansowania działań na rzecz rozwoju obszarów wiejskich. Oznacza to, że np. wydatki na rozwój infrastruktury na obszarach wiejskich będą realizowane przy wsparciu z Polityki Spójności ukierunkowanej na wsparcie regionów słabiej rozwiniętych, takich jak np. obszary po byłych PGR-ach. Z kolei w ramach Europejskiego Funduszu Konkurencyjności finansowaniem będą mogły zostać objęte także inwestycje związane z sektorem rolnym i biogospodarką.

To jedynie wybrane wnioski z pierwszej analizy dostępnej części dokumentacji źródłowej, którą 16 lipca 2025 r. przekazała Komisja Europejska. Dyskusja nad kształtem i sposobem finansowania WPR po 2027 r. dopiero się rozpoczyna i na pewno najbliższe miesiące będą intensywnym czasem uzgodnień prowadzonych zarówno na szczeblu UE, jak i wewnątrz kraju.

Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi przygotowuje szczegółowy plan konsultacji i spotkań z przedstawicielami organizacji rolniczych oraz podmiotami sektora rolno-spożywczego, ale już dziś deklarujemy, że wszystkie nasze działania koncentrować się będą na utrzymaniu i wzmacnianiu bezpieczeństwa żywnościowego oraz poprawie dochodowości rolnictwa w Polsce.

Do 4 sierpnia 2025 r., czyli o tydzień dłużej, producenci trzody chlewnej mogą się ubiegać o wsparcie z Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększania Odporności na wdrażanie rozwiązań w zakresie rolnictwa 4.0. Dzięki ogłoszonej przez prezesa Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa zmianie terminu zakończenia naboru grono beneficjentów dofinansowania ma szansę się poszerzyć.

O tę pomoc mogą się ubiegać producenci rolni, którzy w ciągu roku przed rozpoczęciem naboru (14 lipca 2025 r.) zgłosili urodzenie i oznakowanie od 200 do 20 tys. świń. Maksymalna wysokość dofinansowania wynosi 200 tys. zł. Warto też wiedzieć o możliwości otrzymania zaliczki. Standardowa refundacja to 65 proc. kosztów kwalifikowalnych. W przypadku młodych rolników (poniżej 41. roku życia) lub osób prowadzących gospodarstwa ekologiczne zwrotem objętych będzie 80 proc. zatwierdzonych wydatków.

Każde przedsięwzięcie – zakup nowych maszyn czy sprzętu oraz ich montaż i instalacja – musi uwzględniać zastosowanie rozwiązań Rolnictwa 4.0. Powinno służyć do monitorowania dobrostanu albo optymalizacji żywienia, albo kontroli rozrodu, albo zarządzania środowiskiem chlewni, albo automatyzacji produkcji itd. Jego realizacja musi się zakończyć najpóźniej w marcu przyszłego roku. 

Nabór miał trwać do 27 lipca 2025 r., ale w odpowiedzi na prośby rolników został wydłużony do
4 sierpnia 2025 r. Niezmiennie wnioski są przyjmowane za pośrednictwem PUE ARiMR. 

Komunikat Prezesa ARiMR o przedłużeniu naboru – otwórz

Więcej informacji – otwórz

Zdjęcie: Adobe Stock