skiold

Czy wykorzystywanie przy produkcji prosiąt loch rodzących liczne mioty jest dobrym rozwiązaniem? A jeśli tak, to na co należy zwrócić szczególną uwagę?

Od wielu lat znaczne zainteresowanie wśród producentów prosiąt budzą krzyżówki loch charakteryzujące się licznymi ponad miarę miotami. Lochy takie potrafią urodzić 16 i więcej prosiąt w jednym miocie. Niestety, w tak licznych miotach jest często wiele prosiąt słabych o niskiej urodzeniowej masie ciała, co nie daje gwarancji prawidłowego ich rozwoju, obniża żywotność takich prosiąt, zwiększa ryzyko wczesnych ich upadków, wydłuża czas trwania porodu oraz sprzyja występowaniu u loch stresu fizjologicznego i oksydacyjnego (nadmierna liczba wolnych rodników jako następstwo długo trwającego stresu).

Lochy zwykle posiadają 14-15 czynnych sutków. Przy miotach liczących mniej prosiąt niż liczba sutków dość szybko ustala się wśród prosiąt hierarchia, zgodnie z którą poszczególne sutki są niejako przypisane do danych prosiąt; każde prosię ma swój sutek wybrany w pierwszych dniach życia. Natomiast jeśli liczba prosiąt w miocie jest większa niż liczba sutków, to wszystkie sutki są wspólne. Oczywiście pod warunkiem, że wszystkie prosięta są mniej więcej jednakowo rozwinięte, żywotne i silne.

Zaobserwowano, że prosięta w licznych miotach wolniej przyrastają i częściej różnicują się, najprawdopodobniej z powodu braku wystarczającej ilości mleka potrzebnego im do optymalnego wzrostu. Dla wyrównania szans prawidłowego rozwoju prosiąt urodzonych w licznych miotach stosowane jest wczesne dokarmianie w okresie ssania oraz socjalizacja prosiąt poprzez łączenie dwóch i więcej miotów (najwcześniej po 10 dniach od urodzenia).

Zwiększona liczba upadków prosiąt w pierwszym okresie po urodzeniu może wiązać się też z niewydolnością ich organizmu do utrzymania prawidłowej temperatury ciała (zjawisko hipotermii). Wychłodzone prosięta starają się przebywać dłużej w pobliżu lochy w celu ogrzania się, a to z kolei sprzyja częstszym przypadkom przygnieceń.

Lochy karmiące prosięta w licznych miotach wykazują obniżony stopień opiekuńczości, co może wynikać też z zachowania się prosiąt, pozbawionych naturalnej matczynej opieki ze strony lochy. Pojawia się sytuacja, w której stopień wzajemnego oddziaływania lochy-matki i prosiąt-potomstwa jest coraz słabszy. Zjawisko to jest szczególnie widoczne w kolejnych dniach odchowu prosiąt; locha jakby traciła zdolność do kontroli rozwoju i zachowania się swoich prosiąt, a poprzez to ochotę do sprawowania opieki nad swoimi prosiętami. Swego rodzaju dowodem na takie zachowanie się loch są objawy występującego u nich stresu fizjologicznego i oksydacyjnego oraz towarzyszące im zaniżone tempo wydzielania hormonów (np. oksytocyny – hormon społecznej empatii, zwany też „hormonem miłości”), które stymulują matczyne zachowywanie się lochy wobec potomstwa.

Bardzo ważnym elementem skutecznego odchowania prosiąt z licznych miotów jest odpowiednie przygotowanie lochy w okresie prośności – zagadnienie, które wymaga osobnego omówienia. Zwykle jest tak, że locha będąca w dobrej kondycji lepiej sprawuje się w okresie laktacji. Nie należy obawiać się, że locha urodzi liczny miot, w którym prosięta nie będą miały odpowiedniej wagi urodzeniowej. Nowoczesne krzyżówki loch posiadają potencjał pozwalający im rodzić liczne mioty prosiąt o dobrej wadze urodzeniowej! Należy tylko w odpowiedni sposób zadbać o te lochy w okresie ciąży. Potwierdzają to wyniki uzyskiwane w dobrych i bardzo dobrych fermach.

Warto też pamiętać, że genetyka w zasadzie nie ma aż tak istotnego wpływu na urodzeniową masę ciała prosiąt, chyba że trafi się nam wyjątkowa locha, rodząca bardzo liczne mioty, złożone w przeważającej części z drobnych prosiąt. O masie ciała nowo narodzonych prosiąt ciągle jeszcze decyduje przede wszystkim to, jak będziemy opiekowali się lochą w okresie od odsadzenia aż do oproszenia. Błędem o znacznych negatywnych skutkach jest pozostawienie prośnej lochy bez właściwej opieki!

Opr.: ACONAR

Trzoda Chlewna 10/2024

Uszlachetnianie materiałów paszowych – płatkowanie

Efektywne dokarmianie prosiąt Cz. 2 Płynne prestartery

Wybrane choroby układu pokarmowego

EKONOMIA
12Mniej gospodarstw, mniej wieprzowiny, ale…   M. Kozera-Kowalska
HODOWLA
16Poznajemy prawdziwy świat świni 
17Wyniki oceny knurków i loszek w programach hodowlanych POLSUSM. Marciniak, M. Tyra
UPRAWA
19Późny siew pszenicy ozimej 
ORGANIZACJA PRODUKCJI
20Tylko spokój może nas uratować – zwiększenie liczby odsadzonych prosiąt poprzez zarządzanieP. Włódarczak
ŻYWIENIE
23Uszlachetnianie materiałów paszowych – płatkowanieK. Lipiński
27Efektywne dokarmianie prosiąt Cz. 2      Płynne prestartery 
32Czynniki wpływające na dojrzałość układu pokarmowego i profilaktykę biegunek u prosiąt (Część II)M. Soszka
37Metody walki z mykotoksynami w żywieniu świńP. Nowak
TECHNIKA
42Dobór suszarni zbóż 
HIGIENA W CHLEWNI
46Gryzonioszczelność budynków inwentarskich i inne metody walki z gryzoniamiK. Krasicka
WETERYNARIA
5028. konferencja hyopatologiczna „Specjaliści – Specjalistom”, Kraków, 2024Z. Pejsak
56Wybrane choroby układu pokarmowegoN. Sobczak-Zuzaniuk
 
5NOTOWANIA
7Z KRAJU
10KONTAKT Z CZYTELNIKIEM
11WIEPRZOWINA NIE ZAWSZE TRADYCYJNIE
43ZE ŚWIATA

Wybrane choroby układu pokarmowego

Optymalnie funkcjonujący przewód pokarmowy ma kluczowe znaczenie dla ogólnego metabolizmu, a co za tym idzie wydajności świń na wszystkich etapach wzrostu i rozwoju.

Termin „zdrowe jelita” obejmuje szereg cech fizjologicznych i funkcjonalnych w tym trawienie, wchłanianie składników odżywczych i metabolizm zwierząt. Ważnym czynnikiem jest również stabilna i odpowiednia mikroflora w jelitach. Niewątpliwie poza czynnikami środowiskowymi najważniejszym wrogiem zdrowych jelit są choroby układu pokarmowego.

Zdrowe, szybko rosnące prosięta w odchowalniach relatywnie często atakuje specyficzny typ Escherichii coli, który wywołuje ostre zatrucie pokarmowe. Chorobie może towarzyszyć biegunka poodsadzeniowa. Chorobę obrzękową wywołują hemolityczne bakterie E. coli, które wytwarzają adhezyny fimbrialne F18 i toksynę Shiga 2e. Izolacja sprawczej bakterii E. coli z treści jelitowej lub kału i identyfikacja za pomocą testu PCR pozwala na ostateczną diagnozę… Cały artykuł w numerze 10/2024

Efektywne dokarmianie prosiąt Cz. 2 Płynne prestartery

Efektywny odchów prosiąt pochodzących z licznych miotów stanowi nie lada wyzwanie zarówno dla loch, jak i dla producentów świń z uwagi na potrzebę większego zaangażowania, intensywniejszej pracy oraz wprowadzania zmian organizacyjnych w obrębie sektora porodowego. Najważniejszymi korzyściami tych zmian jest uzyskanie większej liczby prosiąt odsadzonych w miocie, zredukowanie zmienności ich masy ciała, właściwe przygotowanie do tuczu oraz ograniczenie spadku kondycji lochy. 

Odchowanie licznego miotu stanowi wyzwanie już od samego rozpoczęcia porodu, co związane jest z potrzebą kontrolowania czasu porodu, właściwą organizacją czynności poporodowych, z naciskiem na osuszanie prosiąt i odkarmianie siarą, a kończąc na zadbaniu o maksymalizację ilości wydzielanej siary i mleka przez lochę.

W ciągu pierwszej doby życia każde nowo urodzone prosię powinno pobrać 210-280 g siary. Dobrej jakości siara wprowadza do organizmu prosięcia składniki pokarmowe i energię, a także immunoglobuliny, komórki przypominające dla przeciwciał, hormony, czynniki wzrostu, enzymy oraz inne substancje bioaktywne i przeczyszczające, które są niezbędne do prawidłowego rozwoju prosiąt… Cały artykuł w numerze 10/2024

Natalia Sobczak-Zuzaniuk

INTERMAG Sp. z o.o.

Uszlachetnianie materiałów paszowych – płatkowanie

Większość komponentów paszowych musi być poddana różnorakim zabiegom technologicznym zwiększającym dostępność zawartych w nich składników pokarmowych, podwyższającym wartość energetyczną lub ograniczającym szkodliwość substancji antyżywieniowych.

Dotyczy to szczególnie ziarna zbóż, nasion roślin bobowatych i oleistych oraz niektórych produktów przemysłu rolno-spożywczego. Przetwarzanie ziarna zbóż w żywieniu świń odgrywa kluczową rolę w poprawie efektywności wykorzystania składników pokarmowych, co ma bezpośredni wpływ na zdrowie zwierząt i wyniki produkcyjne.

Zabiegi mechaniczne poprawiające wartość odżywczą materiałów paszowych to m.in.: czyszczenie, rozdrabnianie oraz obłuskiwanie. Ich zadaniem jest zwiększenie dostępności składników pokarmowych i energii. Innymi metodami mechanicznymi są gniecenie lub płatkowanie (bez obróbki termicznej). Zabiegami termicznymi są m.in.: suszenie, granulowanie, tostowanie, ekspandowanie, ekstruzja, mikronizacja i płatkowanie. Wszystkie mają na celu zmiany struktury surowców paszowych, modyfikację składu chemicznego, eliminację niepożądanej mikroflory lub niektórych substancji antyżywieniowych. Przed poddaniem pasz niektórym z wymienionych zabiegów, warto wykonać proces kondycjonowania. Polega on na poddaniu paszy krótkotrwałemu działaniu pary wodnej celem wywołania zmian fizycznych i chemicznych w materialeCały artykuł w numerze 10/2024

Mariusz Soszka

Doradca żywieniowy, Ostrówek

Młyn paszowy
Trzoda Chlewna - Ogólnopolskie czasopismo dla producentów trzody, zootechników i lekarzy weterynarii
Przegląd prywatności

Ta strona korzysta z ciasteczek, aby zapewnić Ci najlepszą możliwą obsługę. Informacje o ciasteczkach są przechowywane w przeglądarce i wykonują funkcje takie jak rozpoznawanie Cię po powrocie na naszą stronę internetową i pomaganie naszemu zespołowi w zrozumieniu, które sekcje witryny są dla Ciebie najbardziej interesujące i przydatne.