Krzysztof Lipiński

Katedra Żywienia Zwierząt i Paszoznawstwa

Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie

Wykorzystanie preparatów serwatkowych w żywieniu prosiąt

Wysoka strawność składników pokarmowych mieszanek jest głównym czynnikiem prowadzącym do zwiększenia pobrania paszy i poprawienia przyrostów masy ciała, bez wzrostu występowania biegunek.

Strawność dawek jest funkcją strawności poszczególnych komponentów. Związana jest więc ściśle z rodzajem pasz i różnymi zabiegami technologicznymi stosowanymi podczas produkcji mieszanek dla prosiąt. Niedojrzały przewód pokarmowy oraz mniejsza odporność prosiąt wymagają stosowania mieszanek złożonych z komponentów o najwyższej wartości pokarmowej. Ponadto w produkcji mieszanek paszowych dla wcześnie odsadzonych prosiąt stosuje się różne zabiegi technologiczne zwiększające wartość pokarmową mieszanek.

Pierwsze mieszanki dla prosiąt muszą być wysoko strawne i łatwo przyswajalne, aby zapobiec stratom masy ciała. Dokarmianie prosiąt powinno się rozpocząć już po pierwszym tygodniu, najpóźniej po 2 tyg. życia. Sporządzając mieszanki dla prosiąt należy uwzględnić możliwości stosowania określonych pasz, zawartość składników pokarmowych, pobranie paszy, stopień rozwoju systemu trawiennego i czynniki wpływające na pH przewodu pokarmowego.

Pierwsze mieszanki powinny zawierać komponenty o wysokiej strawności (mleko lub serwatka w proszku, mączka rybna, modyfikowane białka sojowe, suszona plazma krwi) oraz skrobię poddaną zabiegom hydrotermicznym. Białko soi jest mniej właściwe dla prosiąt niż białko mleka. Białka antygenowe zawarte w soi uszkadzają ściany jelita cienkiego przez wzrost podziału komórek krypt i pojawienie się niedojrzałych enterocytów w kosmkach. Stosowanie modyfikowanych pasz sojowych wyraźnie zmniejsza ten niekorzystny proces. U prosiąt reakcja na czynniki antyżywieniowe w soi jest przejściowa i występuje najczęściej w postaci biegunki. Ze względu na konieczność adaptacji przewodu pokarmowego do nowych pasz zaleca się jednak stosowanie małych ilości poekstrakcyjnej śruty sojowej w mieszankach dla prosiąt. Wykorzystanie tej paszy jest istotne również ze względów ekonomicznych. Powyższe informacje wskazują na celowość stosowania w żywieniu prosiąt złożonych mieszanek paszowych składających się z komponentów paszowych najwyższej jakości. Wysoka cena takich mieszanek paszowych nie powinna być czynnikiem ograniczającym ich użycie. Korzystny wpływ takich mieszanek na zdrowotność prosiąt, pobranie paszy i w efekcie na wyniki całego odchowu, jak również w dalszej konsekwencji tuczu jest oczywisty, a ich udział w całkowitych kosztach produkcji jest relatywnie mały.