Błażej pyta: Czy możliwe jest zwiększenie – zgodnie z Planem Strategicznym Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023-2027 – o 20% lub 50% powierzchni kojców porodowych dla loch karmiących, co powinno zapewnić lochom lepsze warunki dobrostanu?
Nie tylko jest możliwe, ale wydaje się konieczne! Lochy karmiące powinny przebywać w warunkach podwyższonego dobrostanu. Od wielu lat trwa na całym świecie dyskusja wokół uwolnienia loch karmiących z jarzma porodowego w ciasnych kojcach, które praktycznie całkowicie ograniczają ich ruch. Zwiększenie powierzchni kojca porodowego powinno zdecydowanie poprawić ich dobrostan, chociaż spowoduje to jednorazowy wzrost kosztów produkcji trzody chlewnej. Warto zapoznać się z ofertami nowoczesnych kojców porodowych i rozważyć zmiany w dotychczasowym sposobie utrzymywania loch.
Chcąc osiągnąć cel, jakim jest poprawa dobrostanu loch karmiących, Sejm RP przyjął dnia 8 lutego 2023 r. ustawę o Planie Strategicznym dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023-2027 (Dz.U. poz. 412), w której zapisane są warunki przyznawania rekompensaty finansowej (płatność dobrostanowa) tym producentom trzody chlewnej, którzy uwolnią lochy karmiące z jarzma porodowego i jednocześnie zwiększą powierzchnię kojców porodowych z dotychczas obowiązujących 3,5 m2/lochę[1] do 4,2 m2/lochę (o 20%) lub do 5,25 m2/lochę (o 50%).
Z pewnością ścisła współpraca producentów trzody chlewnej i ekspertów pozwoli znaleźć złoty środek między poprawieniem dobrostanu loch a wzrostem kosztów. W oparciu o wyniki badań i doświadczeń prowadzonych w uniwersyteckich zakładach doświadczalnych i obiektach należących do branżowych ośrodków badawczo-rozwojowych eksperci i doradcy będą mogli przekazać producentom trzody chlewnej szeroki wachlarz wiarygodnych porad uwzględniających szczególne warunki w ich obiektach produkcyjnych zmniejszając tym samym zakres i wielkość podejmowanego ryzyka. Korzystając z wyników tych badań producenci będą mogli podjąć optymalną z ich punktu widzenia decyzję o poprawieniu warunków dobrostanu loch karmiących poprzez zwiększenie powierzchni kojców porodowych, służących zarówno lochom, jak i prosiętom.
Wydająca się pozornie prostą decyzja o zwiększeniu powierzchni kojca porodowego dla loch w momencie przekształcania jej w konkretne rozwiązanie kryje w sobie szereg problemów i zapytań, m.in. o szerokość i głębokość nowego kojca, strefę czystą i brudną dla lochy, miejsce umieszczenia karmidła i poidła w strefie dla lochy, możliwość bezkolizyjnej obsługi kojca przez pracowników porodówki i lekarzy weterynarii, wielkość powierzchni i wyposażenie strefy dla prosiąt, zadawanie paszy/karmy dla prosiąt, usuwanie resztek niewyjedzonej paszy, czyszczenie i mycie karmideł.
Z pewnością kojec taki powinien pozwalać lochom na swobodne obracanie się, bezproblemowe wyjadanie paszy i picie wody, a także na wypoczynek w czystej części kojca oraz wydzielenie tej części kojca (najlepiej wyposażonej w ruszt), do której będą trafiały odchody. Również prosięta przebywające w kojcu porodowym muszą mieć komfort zapewniający im odpowiedni dobrostan, czyli możliwość bezkolizyjnego korzystania z mleka lochy bez ryzyka przygniecenia, bezproblemowe wyjadanie specjalistycznej paszy/karmy dla prosiąt ssących czy przebywanie i wypoczywanie w tej części kojca, gdzie panuje odpowiednia dla prosiąt temperatura powietrza i podłogi.
Instalacja nowych, większych kojców porodowych pozwoli na weryfikację proponowanych rozwiązań już w konkretnych warunkach produkcyjnych. Jednym z takich problemów może być zapobieganie wydalaniu odchodów przez uwolnioną z jarzma lochę na czystą część posadzki, służącą m.in. odpoczynkowi, zamiast na ruszt. Pozwoli to na utrzymanie wyższej czystości, a tym samym zmniejszy ilość pracy, jaką należy poświęcić na codzienną obsługę kojców porodowych.
Kolejnym ciekawym rozwiązaniem jest wyposażenie kojców porodowych w leje gnojowe instalowane pod rusztami. W połączeniu z częstszym (nawet dwukrotnie w ciągu tygodnia) usuwaniem gnojowicy i zewnętrzną wentylacją kanału gnojowego rozwiązanie to pozwala znacznie ograniczyć emisję amoniaku, metanu i odorów, co zdecydowanie poprawia warunki środowiskowe w porodówce, poprawia dobrostan loch i prosiąt oraz chroni środowisko wokół fermy.
Opr.: ACONAR
[1]Rozporządzenie MRiRW z dnia 15 lutego 2010 r. w sprawie wymagań i sposobów postępowania przy utrzymywaniu gatunków zwierząt, dla których normy ochrony zostały określone w przepisach Unii Europejskiej (Dz. U. nr 56 poz. 344 z późniejszymi zmianami)
