Skróty wybranych artykułów

Magdalena Kozera-Kowalska

Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu

Rolnicy kontra „zielona rewolucja”

Przedwiośnie, okres roku na styku zimy i wiosny albo – bardziej poetycko: okres, w którym przyroda budzi się do życia. Tegoroczne przedwiośnie dla dużej grupy rolników nie ma w sobie nic z poezji, nie jest też czasem spokojnego oczekiwania na sprzyjającą pogodę, która pozwoli rozpocząć prace polowe.

Ostatnie dni i tygodnie to czas rolniczego wrzenia i to nie tylko w Polsce, ale w całej Europie. Problemy, które pchnęły rolników do protestów nie pojawiały się nagle, ale nawarstwiały się latami. Trudno jednoznacznie wskazać, co przepełniło przysłowiową czarę goryczy, chociaż chętnie wskazuje się na „zalewanie” europejskiego rynku produktami rolnymi z Ukrainy. Ponadto za sztandarowego wroga unijnego rolnictwa sami zainteresowani uważają Europejską Strategię Zielonego Ładu, ale czy tylko ten określony i dalekosiężny projekt doprowadził do obecnej sytuacji? Odpowiedź nie jest już taka prosta. Strategia nie powstała nagle, w jednym punkcie czasowym i nie zdemolowała istniejącego w Europie porządku rolnego. Oficjalnie zafunkcjonowała jako dokument w komunikacie Komisji Europejskiej w grudniu 2019 r. Wówczas, w relatywnie stabilnych warunkach ekonomicznych i geopolitycznych „materializacja” idei ratowania świata dla potomnych wydawała się słuszna i pożyteczna, a co więcej – możliwa do przeprowadzenia przy akceptowalnych kosztach społeczno-ekonomicznych i niewielkim osłabieniu konkurencyjności europejskiej produkcji…

Grzegorz Woźniakowski

Katedra Chorób Zakaźnych, Inwazyjnych i Administracji Weterynaryjnej

Instytut Medycyny Weterynaryjnej

Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu

Aktualne problemy ekonomiczne związane z występowaniem dyzenterii świń

Dyzenteria świń (swine dysentery – SD) stanowi ciągle poważny problem ekonomiczny w hodowli trzody chlewnej. SD jest szeroko rozpowszechniona na całym świecie, w związku z tym kontrola występowania tej choroby u świń jest ważnym elementem wpływającym na obrót trzodą chlewną w wielu krajach.

Choroba występuje na wszystkich kontynentach świata. Państwami wolnymi od SD są m.in. Finlandia i Szwecja, natomiast ograniczone występowanie SD notuje się w Australii. Na terenie Wielkiej Brytanii choroba występuje w około 10% gospodarstw, a w Danii w około 14% ferm. Na terenie Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej (USA) SD stwierdza się w kilku – kilkunastu procentach wszystkich ferm. W Polsce odsetek ferm, w których notuje je się tę chorobę wynosi około 25% i obserwuje się nawrotowe występowanie tej jednostki. Po raz pierwszy SD opisano w 1921 roku jako ognisko choroby po wprowadzeniu do stada nowo zakupionych warchlaków i loszek. Jednakże do 1972 roku nie zidentyfikowano czynnika etiologicznego choroby. Do połowy lat 90. ubiegłego wieku występowanie dyzenterii było raczej sporadycznie notowane na terenie USA oraz Kanady. Począwszy od 2000 roku stwierdzono nawrót SD charakteryzujący się podbarwioną krwią biegunką z domieszką śluzu…

Zygmunt Pejsak

Uniwersyteckie Centrum Medycyny Weterynaryjnej UJ-UR w Krakowie

Błonnik pokarmowy – właściwości antyżywieniowe czy prozdrowotne?

Notatki z 13. Ogólnopolskiej Konferencji lekarzy weterynarii – specjalistów chorób świń w Pawłowicach, październik 2023

Bardzo interesujący wykład na ostatniej konferencji w Pawłowicach wygłosił powszechnie uznawany ekspert i wykładowca dr Tomasz Schwarz, pracownik naukowy Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie. Swój wykład poświęcił polisacharydom nieskrobiowym (błonnik, włókno), które przez wiele lat uznawane były jako substancje antyżywieniowe. Autor referatu zwrócił uwagę, że w ostatnim czasie postrzeganie błonnika w żywieniu świń zmieniło się radykalnie. Przestał on być traktowany jako czynnik jednoznacznie antyżywieniowy, a zaczął być włączany w proces planowania żywienia jako substancja odżywcza o szerokim, istotnym wpływie na funkcjonowanie układu pokarmowego zwierząt.

Powszechnie błonnik (w skład którego wchodzi też włókno surowe) postrzegany był jako silny czynnik antyżywieniowy, powodujący wypełnienie przewodu pokarmowego i powstanie uczucia fałszywej sytości oraz znaczące upośledzenie strawności kluczowych substancji odżywczych paszy, istotnych dla organizmu z racji dostarczania substratów budulcowych i energetycznych…