Skróty wybranych artykułów

Grzegorz Woźniakowski

Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu

Wydział Nauk Biologicznych i Weterynaryjnych

Katedra Chorób Zakaźnych, Inwazyjnych i Administracji Weterynaryjnej

Występowanie nowych wariantów pestiwirusów jako zagrożenie dla produkcji trzody chlewnej

Pestiwirusy stanowią zróżnicowaną grupę małych otoczkowych wirusów (40-60 nm) należących do rodziny Flaviviridae. W przypadku trzody chlewnej najbardziej znanym pestiwirusem jest wirus klasycznego pomoru świń (CSFV), natomiast w przypadku bydła wirus biegunki bydła typu 1 i 2 (BVDV-1 i BVDV-2), a w przypadku owiec wirus choroby granicznej owiec (BDV).

Przeprowadzone badania genetyczne wykazały również występowania pestiwirusów u żyraf, zwierzyny płowej, jak również wirusów „HoBi-like” wykrytych jako zanieczyszczenie w surowicy bydlęcej stosowanej do izolacji wirusów w hodowlach komórkowych. Pestiwirusy wykazują możliwość transmisji międzygatunkowej, a najbardziej wrażliwym gatunkiem są świnie. Brak jest jakichkolwiek dowodów na możliwość zakażenia pestiwirusami u ludzi. W ostatnim czasie zidentyfikowano również patogenny dla świń rodzaj Bungowannah, atypowy pestiwirus świń (APPV) oraz wirus LINDA stwierdzony po raz pierwszy w 2015 roku w Austrii u prosiąt wykazujących objawy drżączki. Pestiwirusy są wrażliwe na detergenty oraz większość środków dezynfekcyjnych, zmiany pH oraz temperaturę powyżej 60°C. Klasyczny pomór świń (ang. classical swine fever – CSF), zwany również „cholerą świń”, jest chorobą zwalczaną urzędowo…

Mariusz Soszka

Doradca żywieniowy, Ostrówek

Białko i jego jakość w żywieniu świń (cz. I)

Białko stanowi jeden z podstawowych składników pokarmowych, niezbędnych do życia i prawidłowego funkcjonowania każdego organizmu, który musi zostać dostarczony wraz z paszą. W celu zapewnienia pełnego pokrycia zapotrzebowania na białko ważna jest nie tylko jego właściwa podaż, czyli ilość dostarczona w pobranej paszy, ale również jego jakość, która powinna być dostosowana do potrzeb i możliwości wykorzystania przez zwierzę.

Z chemicznego punku widzenia białka stanowią naturalne, zróżnicowane pod względem struktury, wielkocząsteczkowe związki organiczne o masie od ok. 10 tys. do kilku milionów daltonów. Podstawowymi składnikami budującymi białka są połączone ze sobą wiązaniami peptydowymi aminokwasy, do których często dołączane są różne pierwiastki i/lub grupy funkcyjne. Głównymi pierwiastkami wchodzącymi w skład białek są: węgiel (50-55%), tlen (19-24%), azot (15-18%), wodór (6-8%), siarka (0,3-3%), fosfor (do 0,5%) oraz kationy metali Mn²⁺, Zn²⁺, Mg²⁺, Fe²⁺, Cu²⁺ i inne.

Celem uporządkowania białka zbudowane z samych aminokwasów połączonych ze sobą wiązaniami kowalencyjnymi zostały określone jako białka proste (proteiny). W organizmach zwierzęcych pod względem ilościowym nad białkami prostymi zdecydowanie przeważają…

Magdalena Kozera-Kowalska

Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu

Usłyszeć rolników i zrozumieć rolnictwo

W rozpisanym na rok 2023 unijnym programie finansowania badań naukowych i innowacji Horyzont Europa szczególny nacisk położono na walkę ze zmianami klimatu, na działania na rzecz realizacji celów zrównoważonego rozwoju ONZ oraz na stymulowanie konkurencyjności i wzrostu gospodarczego UE.

Z jednej strony cele te wydają się pozostawać w sprzeczności, tj. powszechne dążenie do zrównoważenia produkcji łączy się z ograniczeniem jej intensywności i wzrostem cen, z drugiej – są ambitne i wymagają intensyfikacji wysiłku intelektualnego naukowców i praktyków związanego z wytyczaniem optymalnych dróg ich realizacji. O tym, że doceniono głos badaczy i ich współpracę z praktyką świadczy między innymi zaakcentowanie (jako jednego z kluczowych celów programu) przygotowania rekomendacji dla polityk branżowych UE. Szczególnie wiele uwagi w tegorocznym konkursie poświęcono polityce produkcji zwierząt lądowych (bydło, świnie, drób, kozy i owce) oraz wpływowi różnych systemów ich utrzymania na środowisko, ludzi oraz gospodarkę. Samo sformułowanie celu to przyznanie, że dotychczas zebrany materiał empiryczny o przemianach rolnictwa w kierunku zrównoważenia jest wciąż niewystarczający i nie w pełni uzasadnia podejmowane aktualnie działania. Dla poprawy skuteczności przyszłych procesów decyzyjnych potrzebne są informacje dodatkowe…

Zygmunt Pejsak

Uniwersyteckie Centrum Medycyny Weterynaryjnej UJ-UR w Krakowie

Grypa świń – choroba niełatwa do zdiagnozowania

Grypa to ostra, zakaźna i wysoce zaraźliwa choroba wirusowa człowieka oraz wielu gatunków ssaków i ptaków. Cechy charakterystyczne zakażenia to: charakter epidemiczny, duża zachorowalność oraz w przypadku zwierząt gospodarskich, poważne, pomimo niskiej śmiertelności, skutki ekonomiczne.

Straty związane z wystąpieniem grypy świń, której czynnikiem etiologicznym jest wirus grypy świń typu A wynikają przede wszystkim z zahamowania przyrostów masy ciała (m.c.) zwierząt, wzrostu zużycia antybiotyków oraz zaburzeń w rozrodzie zwierząt stada podstawowego.

Ze względu na znaczną zmienność wirusa grypy skuteczność działań profilaktycznych przeciwko tej chorobie jest niekiedy ograniczona. W celu poprawy efektywności szczepień konieczne jest przeprowadzenie solidnych badań laboratoryjnych ukierunkowanych nie tylko na wykrycie obecności wirusa grypy w stadzie, ale także określenie podtypu wirusa.

Świnie mogą ulegać zakażeniu różnymi, często nietypowymi dla tego gatunku, podtypami wirusów grypy od innych gatunków zwierząt. Mimo że niezbyt często zdarza się, aby wirus grypy świń wywoływał zakażenie u człowieka, to przenoszenie wirusa grypy ludzi od człowieka do świni jest możliwe i w znaczącym stopniu przyczyniło się do różnorodności podtypów i odmian wirusów grypy u świń. Poczynając od 2012 r. nowe wirusy o podtypie H3…

Mariusz Soszka

Doradca żywieniowy, Ostrówek

Bobowate – zastosowanie w paszach dla świń i korzyści z uprawy

Dążenie do osiągnięcia suwerenności białkowej stanowi jeden z podstawowych celów stawianych rolnikom, mieszalniom pasz, instytutom naukowym oraz politykom w kraju i UE. Zagadnienie to w ostatnim czasie nabrało szczególnego znaczenia i traktowane jest priorytetowo. Z geopolitycznego i ekonomicznego punktu widzenia niezwykle istotnym jest zamienianie polskiego zboża, nasion oleistych i nasion bobowatych na polskie mięso, ponieważ z jednej strony gwarantowałoby to samowystarczalność, a z drugiej wspierałby rozwój polskiego rolnictwa i gwarantowało jakość uzyskiwanych produktów.

Możliwość zastąpienia lub przynajmniej ograniczenia stosowania w żywieniu zwierząt importowanej śruty sojowej poprzez szersze wykorzystanie rodzimych surowców białkowych od kilku lat stanowi etatowy temat spotkań komisji rolnictwa, szkoleń dla rolników oraz badań prowadzonych przez jednostki naukowe. Temat ten wynika z jednej strony z konieczności podejmowania działań mających na celu poprawę bezpieczeństwa białkowego Polski i Europy, z drugiej zaś z zapisu w artykule 15 ustawy o paszach, który zakazuje wprowadzania do obrotu na terytorium RP pasz pochodzących z roślin genetycznie modyfikowanych oraz organizmów genetycznie zmodyfikowanych przeznaczonych do użytku paszowego. Termin wprowadzenia tego zakazu jest sukcesywnie odsuwany, co wiąże się z niedoborem krajowych, alternatywnych źródeł białka, ale…