Po wielu miesiącach rozmów i dyskusji z rolnikami czas na następny krok! W wykazie prac legislacyjnych Rady Ministrów opublikowany został projekt ustawy dotyczący wzmocnienia pozycji rolników aktywnych zawodowo, popularnie nazywany ustawą o „Aktywnym Rolniku”.
– Bardzo zależało mi na nadaniu tempa tym zmianom, stąd ustawa o „Aktywnym Rolniku” znalazła się wśród priorytetów, o których mówiłem już w pierwszych dniach po objęciu resortu rolnictwa. Dziś, zaledwie 2 tygodnie później ustawa jest już procedowana na etapie rządowego centrum legislacji. I to jest dobra wiadomość dla wszystkich rolników. Przyspieszamy!” – powiedział minister rolnictwa Stefan Krajewski, komentując proponowane zmiany.
Przygotowana propozycja zmiany definicji „Aktywnego rolnika” jest wynikiem licznych postulatów i wniosków rolników indywidualnych, izb oraz organizacji rolniczych.
– Jak wiemy, definicja działalności rolniczej obejmuje wytwarzanie produktów rolnych oraz utrzymywanie użytków rolnych, a rolnicy mają wybór między tymi rodzajami działalności. To ważne doprecyzowanie, bowiem w przestrzeni medialnej pojawia się wiele niesprawdzonych informacji, które wprowadzają niepokój w środowisku rolniczym. Naszym głównym celem jest uporządkowanie sytuacji, tak by pieniądze trafiły do prawdziwych rolników – tych, którzy faktycznie gospodarują, uprawiają ziemię i hodują zwierzęta, bo to oni ponoszą koszty tej działalności – podkreśla minister Krajewski i zachęca do korzystania z informacji źródłowych przygotowywanych przez MRiRW.
Najważniejsze zmiany:
- w proponowanym projekcie zmian, definicja „Aktywnego Rolnika” nie jest uzależniona od rozmiaru produkcji, wielkości sprzedaży płodów rolnych czy poniesionych nakładów,
- aktywność rolnicza będzie weryfikowana na podstawie realnych kosztów lub przychodów z działalności rolniczej, a rolnicy będą mogli wybrać, w jaki sposób chcą udowodnić prowadzenie gospodarstwa,
- nowe rozwiązania przewidują weryfikację prowadzenia działalności rolniczej (również dla rolników, którzy w danym roku nie uzyskują przychodów ze sprzedaży płodów rolnych), która dokumentowana może być na podstawie m. in.:
- faktury (lub innego równoważnego dowodu) za zakup nawozów, środków ochrony roślin, materiału siewnego i rozmnożeniowego, usług/zabiegów agrotechnicznych, ubezpieczeń;
- faktury (lub innego równoważnego dowodu) za sprzedaż płodów rolnych;
- dowodu opłacenia czynszu dzierżawnego;
- dowodu opłacenia pracy najemnej;
- umowy kontraktacji lub umowy dostawy.
- Wysokość akceptowanych kosztów lub przychodów (np. na jednostkę powierzchni gospodarstwa) zostanie określona w akcie wykonawczym na podstawie danych dotyczących rzeczywistych kosztów i przychodów ponoszonych przez rolników w Polsce. Takie rozwiązanie pozwoli na bardziej elastyczne reagowanie na zmiany, które mogą zachodzić np. na rynku środków do produkcji lub zmieniających się cen produktów rolnych,
Równie elastyczny wariant określony jest dla wysokości akceptowanych rzeczywistych kosztów lub przychodów ponoszonych przez rolników, co umożliwi szybką reakcję na zmiany, które mogą zachodzić np. na rynku środków do produkcji lub zmieniających się cen produktów rolnych.
Nowe kryteria definicji „Aktywnego Rolnika”
Przepisy projektowanej ustawy ustalają również listę kryteriów, które pozwolą automatycznie uznać rolnika za aktywnego zawodowo i nie będą angażować dodatkowego czasu niezbędnego dla ustalenia właściwego statusu. Wśród takich kryteriów znalazły się:
- posiadanie zwierząt zarejestrowanych w systemie Identyfikacji i Rejestracji Zwierząt, przy czym obsada zwierząt w gospodarstwie wynosi co najmniej 0,3 DJP/ha UR;
- otrzymywanie płatności związanych z produkcją do roślin;
- otrzymywanie płatności z tytułu następujących ekoschematów: Rolnictwo węglowe i zarządzanie składnikami odżywczymi, Integrowana Produkcja Roślin, Biologiczna ochrona upraw;
- otrzymywanie płatności ekologicznych;
- rozliczanie podatku VAT;
- korzystanie ze wsparcia na rozwój dla małych gospodarstw, premii dla młodych rolników oraz na inwestycje w gospodarstwach rolnych zwiększające konkurencyjność;
- udział w unijnej sieci danych dotyczących poziomu zrównoważenia gospodarstw rolnych (FSDN).
– Również ta lista kryteriów nie stanowi katalogu zamkniętego, gdyż naszym celem jest tworzenie funkcjonalnego i przyjaznego prawodawstwa. To w praktyce oznacza, że powyższa lista może zostać uzupełniona o inne przypadki, pozwalające na zastosowanie zwolnień z konieczności dokumentowania aktywności rolniczej. Możemy sobie już teraz wyobrazić, że pojawią się nowe przepisy dla innych urzędowych rejestrów, które mogłyby zostać wykorzystane w naszej weryfikacji „Aktywnego rolnika”. Wówczas bez zbędnie wydłużanych procedur, jedynie decyzją ministra wystarczy taki katalog kryteriów rozszerzyć. Prawo ma służyć rolnikom, a nie utrudniać im działanie – zauważa minister rolnictwa Stefan Krajewski i podkreśla, że:
– Cel jest jeden: eliminujemy wsparcie dla fikcyjnych gospodarstw. O to prosili nas sami rolnicy, którzy ponoszą bardzo wysokie koszty uprawy ziemi i hodowli zwierząt. To do nich powinno trafiać wymierne wsparcie finansowe, bo to oni faktycznie są gospodarzami na ziemi, która uprawiają. A mówiąc wprost – ustawa o „Aktywnym rolniku” ograniczy ubieganie się o płatności przez właścicieli gruntów, którzy nie prowadzą działalności rolniczej, a jedynie czerpią korzyści z wydzierżawiania własnej ziemi.
Przewiduje się, iż ustawa o „Aktywnym Rolniku” może wejść w życie już w IV kwartale 2025 roku.
![](https://www.trzoda.net/wp-content/uploads/2025/10/trzoda_2025-10_okladka.jpg")
