ŻYWIENIE

Dorota pyta: Czy istnieją idealne pasze dla prosiąt przed i po ich odsadzeniu? Na co należy zwrócić szczególną uwagę układając program żywienia prosiąt w tym okresie?

Układanie receptury i produkcja wysokiej jakości pasz dla prosiąt przed i po ich odsadzeniu jest trudnym zadaniem. W praktyce niewielu specjalistów w zakresie żywienia świń posiada na ten temat odpowiednio szeroką i gruntowną wiedzę popartą wieloletnim doświadczeniem w żywieniu prosiąt.

Najczęstszym sposobem na ułożenie odpowiedniej receptury takich pasz jest metoda prób i błędów poprzez kolejne korygowanie składu paszy lub – po prostu – skopiowanie receptury z książki, instrukcji czy artykułu. Brak wystarczającej wiedzy powoduje, że osoba taka nie dąży, wykorzystując również swoje doświadczenie, do skorygowania we właściwy sposób dotychczasowej receptury w taki sposób, aby uzyskać znacząco lepsze wyniki. Proces ułożenia receptury specjalistycznej paszy dla prosiąt przed i po ich odsadzeniu można z powodzeniem porównać do przeprowadzenia skomplikowanej operacji chirurgicznej; skutecznie przeprowadzi ją jedynie doświadczony chirurg posiadający przy tym odpowiednio szeroką wiedzę.

Dlatego też wiele spośród wytwórni pasz oferuje raczej pasze dla prosiąt oparte na recepturze gwarantującej odpowiednią zawartość składników pokarmowych przy możliwie najmniejszym koszcie surowcowym zamiast pasz wysokiej jakości, niekoniecznie nisko kosztowych. Pogodzenie znacznych kosztów surowcowych i wytworzenia takich pasz z ich wysoką jakością pozostaje tajemnicą ukrywaną skrzętnie przez wielu producentów na świecie. Nie da się bowiem wyprodukować doskonałej paszy z byle jakich, tanich surowców, przy wykorzystaniu prymitywnych technologii i prostych urządzeń.

Dodatkowym problemem w przygotowaniu dobrej jakości pasz dla prosiąt są ich zmieniające się w krótkich odstępach czasu potrzeby i ograniczenia żywieniowe. Do osiągnięcia pełnego rozwoju 8-tygodniowe prosięta potrzebują innej paszy w okresie laktacji, innej bezpośrednio po odsadzeniu i wreszcie innej przez kolejne dwa-trzy tygodnie aż do uzyskania średniej masy ciała 20 kg.

W pierwszym tygodniu życia prosięta powinny żywić się wyłącznie mlekiem lochy. W przypadku licznych miotów należy starać się przenieść część prosiąt do lochy zastępczej lub dokarmiać preparatami mlekozastępczymi. Podawanie w tym okresie jakiejkolwiek paszy suchej mija się z celem, ponieważ prosięta będą bawić się nią marnując w końcu drogą paszę. Warto przy tym pamiętać, że np. ze względu na brak u prosiąt (przez co najmniej pierwsze cztery dni po urodzeniu) enzymów trawiących sacharozę, podawana (ewentualnie nawet do zabawy!) w tym okresie pasza absolutnie nie może zawierać cukru stołowego.

Począwszy od drugiego tygodnia życia można podawać prosiętom wysokiej jakości paszę, najlepiej dość często w niewielkich porcjach. Pasza musi być zawsze świeża i nie może zalegać w kojcu przez dłuższy czas. Forma podawanej paszy (granulki, kruszonka, sypka) jest przedmiotem dyskusji między specjalistami; każda z nich ma zalety i wady. Podobnie jest ze sztucznym aromatyzowaniem paszy czy dodatkowym jej natłuszczaniem.

Dużo ważniejsza jest wysoka jakość surowców użytych do produkcji takiej paszy, aniżeli staranie się o zapewnienie odpowiedniej zawartości białka czy innych składników pokarmowych. Pasza podawana prosiętom w drugim okresie laktacji jest znaczącym uzupełnieniem mleka lochy, chociaż służy też nauczeniu prosiąt pobierania paszy suchej i przyzwyczajaniu ich do odmiennego smaku pokarmu aniżeli ciepłe mleko lochy. Jeśli tak przewiduje program żywienia, to paszę przeznaczoną na dokarmianie w okresie laktacji można podawać prosiętom także po odsadzeniu, ale najwyżej przez dwa/trzy dni.

Ilość zjadanej paszy w pierwszym tygodniu po odsadzeniu powinna wynosić 250-350 g dziennie, pod warunkiem, że prosięta nie cierpią na biegunkę. Jeśli proces rozwoju prosiąt postępuje prawidłowo, to w ciągu kolejnych dwóch tygodni ilość zjadanej przez prosięta paszy powinna podwoić się. Duże znaczenie ma wiek odsadzanych prosiąt; u prosiąt odsadzanych w późniejszym wieku ilość dziennie wyjadanej paszy jest bardziej zróżnicowana.

Opr.: ACONAR