skiold

Rolnik polityczny, rolnik ekonomiczny

Magdalena Kozera-Kowalska

Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu

 

Rolnik polityczny, rolnik ekonomiczny

 

Wśród wielu haseł promujących Polski Zielony Ład pojawiają się również i te, które dotyczą rolnictwa. Są one dość górnolotne, podkreślające patriotyczną rolę rolnika i rolnictwa, miłości do ziemi jako warsztatu pracy, znaczenia małych i średnich gospodarstw dla stabilności ustroju kraju i jego bezpieczeństwa żywnościowego itp. itd.

 

Znacznie trudniej w tej gloryfikacji znaleźć konkretne rozwiązania, które pomogłyby funkcjonować polskim gospodarstwom w nader trudnej sytuacji rynkowej, przy spadku opłacalności wielu kierunków produkcji na skalę europejską, przy odcięciu od jednego z największych rynków zbytu, tj. rosyjskiego, a także wobec pojawiających się coraz to nowych zagrożeń zoosanitarnych czy ogólniej – biologicznych. Do tego dochodzi rosnący nacisk reformatorów wspólnej polityki rolnej UE na ekologię, ochronę środowiska naturalnego oraz klimatu, a także jawne lekceważenie przez politycznych decydentów głosu polskich rolników wyrażających niezadowolenie z sytuacji w formie kolejnych protestów (chodzi tu między innymi o sugestie premiera, by przeciw rolnikom wysłać policję…).

 

W zasadzie trudno wskazać w Polsce konkretny kierunek produkcji rolniczej, który można by uznać za w pełni opłacalny. Jednym dopiekła susza, innym choroby zwierząt czy roślin, jeszcze innym gwałtowne wahania cen w skupie czy po prostu wzrost cen środków do produkcji rolniczej, w tym paliw i energii elektrycznej. Do tego dochodzi brak skutecznej promocji polskiej żywności, w tym surowców na rynkach zagranicznych oraz brak edukacji Polaków o pozytywnym wymiarze etnocentryzmu konsumenckiego. Na to nakłada się otwartość rynku wynikająca z zawartych porozumień gospodarczych. Sytuacja wydaje się być patowa… Polska sukcesywnie traci pozycję lidera rankingów międzynarodowych w zakresie produkcji i eksportu takich produktów rolnictwa jak świnie (zarówno żywiec jak i mięso wieprzowe oraz jego przetwory), owoce i warzywa (w tym jabłka i owoce miękkie), ziemniaki, zboża, kwiaty cięte itd…

 

Trzoda Chlewna 9/2021

 

 

 

Ilu nas jeszcze zostało?

 

Czynniki wpływające na masę urodzeniową prosiąt oraz jej wpływ na wyniki odchowu

  

Nowe opinie Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) na temat możliwości eradykacji afrykańskiego pomoru świń (ASF) z populacji dzików i świń domowych

 

 

EKONOMIA

12

Dopłaty do dobrostanu wsparciem producentów świń

R. Eckert

WYDARZENIA

17

Duńskie firmy rolnicze zaprezentują się wspólnie na tegorocznych targach Agro Show

 

HODOWLA

18

Apel polskich producentów materiału biologicznego

 

21

Ilu nas jeszcze zostało?

A. Hammermeister

22

Wyniki oceny knurków i loszek w Programie Hodowlanym POLSUS

M. Marciniak, M. Tyra

ORGANIZACJA PRODUKCJI

24

Opieka zastępcza potrzebna od zaraz, czyli jak wykreować lochę-mamkę

P. Włódarczak

ŻYWIENIE

27

Efektywność prebiotyków w żywieniu prosiąt

K. Lipiński

32

Innowacyjne narzędzia dające prosiętom przewagę na starcie

M. Bochenek

35

Czynniki wpływające na masę urodzeniową prosiąt oraz jej wpływ na wyniki odchowu

P. Nowak

39

Cel – odporne zwierzęta – poprawa masy urodzeniowej dzięki lepszej suplementacji pierwiastków śladowych

C. Rapp

41

Fosforany paszowe

M. Soszka

REPORTAŻ

48

Trzodowa pocztówka z Wenezueli

B. Vest, K. Maciorowska

TECHNIKA

52

Architektura kreślona technologią (cz. XXVIII)

R. Hübner

56

Doskonalenie technologii w kojcu porodowym

W. Wardal

60

Aktualne problemy w funkcjonowaniu biogazowni i produkcji biogazu

P. Pochwatka

HIGIENA W CHLEWNI

63

System pojenia a jakość wody dla trzody chlewnej

U. Teter

67

Zwalczanie gryzoni w chlewniach

S. Ignatowicz

71

Jak wspierać produkcję trzody chlewnej przy zmniejszonym udziale środków przeciwdrobnoustrojowych 

A. Heck

WETERYNARIA

76

Dlaczego i w jaki sposób musimy ograniczyć stosowanie antybiotyków w produkcji świń

Z. Pejsak

82

Nowe opinie Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) na temat możliwości eradykacji afrykańskiego pomoru świń (ASF) z populacji dzików i świń domowych

G. Woźniakowski

 

5

NOTOWANIA

 

7

Z KRAJU

 

10

KONTAKT Z CZYTELNIKIEM

 

11

WIEPRZOWINA NIE ZAWSZE TRADYCYJNIE

 

16

WOKÓŁ ŚWINI

 

46

ZE ŚWIATA

 

 

 

Mariusz pyta: Czy nadchodząca jesień przyniesie poprawę opłacalności tuczu świń?

 

Mariusz pyta: Czy nadchodząca jesień przyniesie poprawę opłacalności tuczu świń?

 

 

 

 

 W obliczu wzrastającej nadprodukcji wieprzowi­ny w Europie z powodu ograniczeń importu hisz­pańskiego mięsa przez Chiny wszelkie problemy związane z żywieniem świń, dobrostanem, organi­zacją produkcji czy profilaktyką odchodzą na bok.

 

Sytuacja w produkcji trzody chlewnej nie napa­wa optymizmem polskich rolników-producentów tuczników. Ceny skupu tuczników nadal spada­ją; w drugiej połowie sierpnia br. kształtowały się nieco poniżej średniej z ostatnich 3,5 lat. Zresztą podobnie dzieje się w Niemczech, Hiszpanii, Danii czy Holandii. Niepewność dalszej egzystencji wielu producentów świń w Polsce dodatkowo pogłębiają nowe ogniska ASF i wynikające z tego poszerzanie niebieskich (i czerwonych) stref oraz wzmożony import świń, półtusz i wieprzowiny.

 

Natomiast ceny zbóż, a co za tym idzie, ceny mieszanek paszowych dla trzody chlewnej nie­ustannie rosną. W czerwcu ub.r. średnia cena (dane wg MRiRW) sprzedaży mieszanki paszowej pełno­porcjowej dla tuczników wynosiła 1033 zł/tonę, natomiast średnia cena sprzedaży tej samej paszy w czerwcu br. wynosiła 1188 zł/t, czyli była wyż­sza o 15%. Jeszcze bardziej wzrosła w tym czasie średnia cena sprzedaży paszy uzupełniającej dla tuczników: w czerwcu ub.r. wynosiła 1501 zł/t, a w czerwcu br. już 2448 zł/t (wzrost o ponad 63%!).

 

Nic nie wskazuje na to, żeby ceny zbóż na eu­ropejskich rynkach mogły być niższe w nadcho­dzących miesiącach, a co za tym idzie, pasze peł­noporcjowe czy uzupełniające dla trzody chlewnej mogłyby być tańsze. Utrzymaniu wysokich cen zbóż, w tym także w Polsce, będzie z pewnością sprzyjał znaczący eksport, który w ub.r. bił dotychczasowe rekordy, a w nadchodzącym sezonie prawdopodob­nie utrzyma się na dotychczasowym poziomie.

 

Utrzymująca się niska opłacalność tuczu wpływa na znaczący spadek cen sprzedaży prosiąt, nie tylko tych polskich, ale także duńskich czy holenderskich, i nie tylko w Polsce, ale także w innych krajach UE. Mówiąc najprościej, czarne chmury zawisły nad produkcją świń w całej Europie!

 

Z Brukseli w połowie upalnego lata napłynęła jedna pozytywna wiadomość, a druga negatywna. Ta pozytywna dotyczy kolejnego kroku w odbloko­wywaniu zakazu używania mączek zwierzęcych do produkcji mieszanek paszowych. Po wcześniejszym zaakceptowaniu tej propozycji przez Parlament Eu­ropejski teraz KE postanowiła kontynuować pra­ce nad wdrożeniem odpowiednich przepisów, przy czym bezwzględnie ma być zachowana za­sada ochrony zwierząt przed kanibalizmem, czyli mączki z drobiu mogą być skarmiane w paszach tylko dla świń, mączki ze świń tylko w paszach dla drobiu, a w paszach dla bydła wyłącznie mączki z nieprzeżuwaczy. Obecnie ponad 40% produko­wanych w krajach UE mączek zwierzęcych jest eks­portowanych do krajów pozaeuropejskich. Zdjęcie zakazu stosowania mączek zwierzęcych do pro­dukcji pasz z pewnością pozwoli zmniejszyć ilość importowanej do UE poekstrakcyjnej śruty sojowej, ale czy wpłynie na obniżenie cen sprzedaży mie­szanek paszowych, tego na razie nikt nie wie.

 

Nieprzyjemna wiadomość z Brukseli dotyczy negatywnych następstw wdrożenia strategii Zielony Ład w krajach UE, określanej też hasłem „Od farmy do widelca”. Wg opinii Wspólnego Centrum Badaw­czego JSR przy KE (Raport z sierpnia 2021 r.), stra­tegia ta spowoduje katastrofalny spadek produkcji rolnej w krajach UE, doprowadzając w dłuższej per­spektywie czasu nawet do importu żywności przez UE z krajów spoza UE, a ewentualne obniżenie emi­sji gazów cieplarnianych przez europejskie rolnic­two zostanie „wyeksportowane” do krajów trzecich.

 

Nadal trwa koniunktura na produkcję świń w Hiszpanii. Pogłowie trzody chlewnej w ostatnich latach wzrosło w tym kraju o ponad 14% (28,4 mln świń w 2015 r. i 32,3 mln świń w 2020 r.), przy czym na najbliższe lata prognozowany jest dalszy wzrost pogłowia (34 mln świń w 2025 r.). Jednocześnie pogłowie trzody chlewnej w Niemczech spadło o 6%, a w Holandii o prawie 15%.

 

W Hiszpanii powstają głównie duże fermy trzo­dy chlewnej, którymi można efektywniej nie tylko zarządzać, ale także wprowadzać na nich wszel­kiego rodzaju obostrzenia dotyczące zagęszczenia, dobrostanu czy profilaktyki weterynaryjnej i mini­malnej odległości między chlewniami i samymi fer­mami. Dużo trudniej jest wdrażać takie przepisy czy zalecenia w rozdrobnionych gospodarstwach nie­mieckich, holenderskich czy polskich.

 

Wysoki eksport hiszpańskiej wieprzowiny (1,9 mln ton w 2020 r., co stanowi ponad 35% eks­portu ogółem wieprzowiny z całej UE) i wynikająca z tego dobra koniunktura zachęcała także zagra­nicznych inwestorów do uczestniczenia w hiszpań­skiej produkcji świń i wieprzowiny. W powstających fermach i ubojniach swoje udziały mają niemieckie czy holenderskie firmy. Czyżby Hiszpania odnoto­wywała kolejny sukces w produkcji świń po wygra­nej w latach 90. ub. wieku wojnie o uwolnienie kraju od wirusa ASF? A może postępujące ograniczenia chińskiego importu spowodują zaburzenie rozwoju hiszpańskiej produkcji wieprzowiny, co negatywnie odbije się na produkcji świń w całej UE?

 

Odpowiadając Mariuszowi na Jego pytanie trud­no powiedzieć, że jesienią br. może poprawić się opłacalność produkcji świń w Polsce. Raczej trzeba mieć nadzieję, że nie będzie jeszcze gorzej…

 

Opr.: ACONAR

 

Nowe opinie Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) na temat możliwości eradykacji afrykańskiego pomoru świń (ASF) z populacji dzików i świń domowych

 

Grzegorz Woźniakowski

Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu

Wydział Nauk Biologicznych i Weterynaryjnych

Katedra Diagnostyki i Nauk Klinicznych

 

Nowe opinie Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) na temat możliwości eradykacji afrykańskiego pomoru świń (ASF) z populacji dzików i świń domowych

 

Aktualna sytuacja epizootyczna związana z występowaniem afrykańskiego pomoru świń (ASF) w Europie jest nadal wiodącym problemem w hodowli trzody chlewnej oraz częstą przyczyną nieopłacalności produkcji świń w krajach występowania tej epizoocji.

 

Jedną z nadrzędnych ról Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) w Parmie, we Włoszech jest opracowywanie opinii naukowych, mających na celu dogłębną analizę naukową oraz aspekty praktyczne, które mogą mieć znaczący wpływ na zahamowanie dalszej ekspansji ASF w Europie, oraz finalnie, jednakże obecnie tylko teoretycznie, wdrożenie strategii ASF-EXIT, pozwalającej w efekcie na eradykowanie wirusa zarówno z hodowli trzody chlewnej, oraz, co trudniejsze, z populacji wolnożyjących dzików.

 

Od 2014 roku, tj. od początku wystąpienia pierwszych ognisk ASF u dzików na terenie państw nadbałtyckich (Estonii, Litwy, Łotwy), a następnie również w Polsce, międzynarodowi eksperci z zakresu epidemiologii chorób zakaźnych zwierząt starają się zaproponować optymalne strategie zwalczania ASF w populacji dzików i świń domowych. Przez wspomniany okres ponad 7 lat opinie EFSA na temat szerzenia się ASF, możliwych źródeł zakażenia, strategii monitoringu zakażeń ASF czy też zarządzania populacją dzików niejednokrotnie ulegały modyfikacjom i ewolucji. Fakt ten wynika między innymi z braku możliwości odniesienia scenariuszy szerzenia się czy też zwalczania ASF do jakiejkolwiek innej choroby zakaźnej świń, włączając klasyczny pomór świń (CSF), pryszczycę (FMD) czy też grypę świń (SI). Dodatkowym, dobrze znanym ograniczeniem, które w dużym stopniu uniemożliwia sprawne zwalczanie choroby oraz ograniczenie szerzenia się ASF w populacji dzików jest dotychczasowy brak skutecznej szczepionki przeciwko tej chorobie…

 

 

 

 

 

Czynniki wpływające na masę urodzeniową prosiąt oraz jej wpływ na wyniki odchowu

 

Piotr Nowak

Katedra Żywienia Zwierząt

Wydział Medycyny Weterynaryjnej i Nauk o Zwierzętach

Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu

 

 

Czynniki wpływające na masę urodzeniową prosiąt oraz jej wpływ na wyniki odchowu 

 

Większość hodowców świń doskonale zna roczny cykl produkcji. Charakteryzuje się on produktywną pierwszą połową roku, poprzedzającą okres narażenia na stres cieplny, prowadzący do bezpłodności sezonowej we wrześniu, który to z kolei skutkuje mniej wartościowymi prosiętami, urodzonymi w październiku i listopadzie.

 

Pełne przełamanie tego cyklu jest niemożliwe, ponieważ niektóre z przyczyn wynikają bezpośrednio z predyspozycji genetycznych świni. Niemniej jednak, dodatkowa troska oraz wsparcie prewencyjne w lecie są w stanie ograniczyć negatywne skutki. Badania dowodzą, że lochy zapłodnione w lecie rodzą o 10% więcej prosiąt z niedowagą (<1100 g) w porównaniu do loszek inseminowanych kilka miesięcy wcześniej lub później. Ponadto, w przypadku takich loch, masa urodzeniowa całego miotu jest mniejsza o 1 kg.

 

W wyniku doskonalenia użytkowości rozpłodowej loch w wielu chlewniach uzyskuje się średnio 12-13 żywo urodzonych prosiąt w miocie. W państwach, w których odnotowano postęp w liczebności miotów u loch obserwuje się zjawisko zmniejszenia masy urodzeniowej prosiąt, co wpływa na ich przeżywalność oraz masę ciała przy odsadzeniu. Bardzo często w miotach o liczebności większej niż 14 prosiąt średnia masa ciała przy urodzeniu jest o 200 g niższa w porównaniu do miotów o liczebności 10-11 prosiąt. Prosięta powinny charakteryzować się średnią masą ciała przy urodzeniu około 1,4 kg, przy zachowaniu dobrego wyrównania masy ciała. Intensywność przyrostów masy ciała prosiąt jest zależna od masy ciała w dniu urodzenia, a także od mleczności lochy. Część rodzących się prosiąt znacznie odbiega od wartości średniej, gdyż ich masa ciała wynosi około 1,0 kg lub też sięga 2,0 kg. Różnica w początkowej masie ciała przy urodzeniu wynosząca 1 kg po 23 dniach odchowu zwiększa się do 1,75 kg. Zwiększenie o 100 g masy ciała przy urodzeniu odpowiada wyższej masie ciała przy uboju o 1,15 kg. Stąd łatwo obliczyć, że różnicy w początkowej masie ciała przy urodzeniu wynoszącej 1 kg odpowiada aż o 11,5 kg wyższa masa przy uboju. Konsekwencje posiadania prosiąt z niedowagą nie pozostawiają żadnych złudzeń. Takie prosięta wymagają większych nakładów pracy, co wcale nie przekłada się na zadowalające rezultaty…

 

 

 

 

 

 

 

Młyn paszowy
Trzoda Chlewna - Ogólnopolskie czasopismo dla producentów trzody, zootechników i lekarzy weterynarii
Przegląd prywatności

Ta strona korzysta z ciasteczek, aby zapewnić Ci najlepszą możliwą obsługę. Informacje o ciasteczkach są przechowywane w przeglądarce i wykonują funkcje takie jak rozpoznawanie Cię po powrocie na naszą stronę internetową i pomaganie naszemu zespołowi w zrozumieniu, które sekcje witryny są dla Ciebie najbardziej interesujące i przydatne.