Janusz pyta: Władze UE w strategii „od pola do stołu” domagają się przyspieszenia prac zmierzających do polepszenia warunków dobrostanu dla zwierząt. Co może wynikać z tych działań dla producentów trzody chlewnej w Polsce?

Z coraz większym nasileniem prowadzone są w Komisji Europejskiej działania zmierzające do bardziej zdecydowanej poprawy dobrostanu zwierząt. Na posiedzeniu Rady Ministrów Rolnictwa krajów UE w połowie października br. delegacja duńska w imieniu delegacji Belgii, Danii, Niemiec, Niderlandów i Szwecji przedstawiła informację, w której przedstawiciele ww. krajów popierają propozycję KE dokonania do końca 2023 r. starannego przeglądu prawodawstwa UE w zakresie dobrostanu zwierząt, w tym także trzody chlewnej.

Zawarte w informacji postulaty mieszczą się w europejskiej strategii „od pola do stołu”. Przedstawiciele kilku delegacji wskazali na pilną potrzebę uwzględnienia w nowych przepisach klauzuli pozwalającej na stopniowe przekształcanie obecnych warunków produkcji zwierzęcej do nowych przepisów, uwzględniającej także kosztochłonność nowych rozwiązań oraz sposoby ich finansowego wsparcia, szczególnie w sytuacji niskiej opłacalności produkcji świń. Wysokie nakłady na modernizację nie powinny bowiem w żadnym przypadku prowadzić do likwidacji tego kierunku produkcji.

Wnioskodawcy wskazują również na konieczność wykorzystania w trakcie prowadzonych prac dostępnych wyników badań naukowych. Jednocześnie zwrócono uwagę na pilną potrzebę wzmożonej kontroli skuteczności wprowadzania nowych przepisów, ale pod warunkiem, że wymagania zostaną w wielu obszarach bardziej uszczegółowione i będą w praktyce chronić producentów przed dowolnością ich interpretacji.

W przypadku chowu trzody chlewnej zwolennicy polepszenia dobrostanu świń domagają się m.in. bezwzględnego uwolnienia loch prośnych z pojedynczych kojców ograniczających ich naturalne zachowanie i przejście na utrzymywanie loch prośnych wyłącznie w grupach. Zgodnie z obowiązującymi od 2013 r. przepisami UE lochy po odsadzeniu prosiąt są przeprowadzone do indywidualnych kojców, gdzie po kilku dniach poddawane są sztucznej (lub naturalnej) inseminacji i pozostają w tych kojcach najwyżej przez kolejne cztery tygodnie w celu potwierdzenia skuteczności zapłodnienia. Każda locha prośna skutecznie zapłodniona po tych czterech tygodniach powinna być uwolniona z pojedynczego kojca i przeprowadzona do kojca grupowego. Niestety, w niektórych gospodarstwach/fermach lochy prośne są nadal utrzymywane w pojedynczych kojcach przez cały okres ciąży.

Wyniki licznych doświadczeń i obserwacje praktyczne wskazują, że nie ma w zasadzie żadnych przeszkód, aby prośne lochy łączyć w mniejsze lub większe grupy. Tym bardziej, że ich grupowe utrzymywanie jest praktykowane z powodzeniem w bardzo wielu fermach na całym świecie od wielu lat. Przyjrzyjmy się korzyściom, które powinny zachęcać producentów trzody chlewnej do grupowego chowu loch prośnych.

Przede wszystkim nie należy obawiać się ryzyka wynikającego z układania się społecznej hierarchii loch w grupie. Walki między lochami trwają najwyżej jeden/dwa dni, a ewentualne poronienia najczęściej mają miejsce w okresie 5-25 dni po inseminacji. Jeśli w grupowym kojcu jest dostateczna powierzchnia (brak przegęszczenia), to bardziej płoche lochy potrafią skutecznie ukryć się przed tymi dążącymi do dominacji w grupie. Poza tym, nowoczesne technologie proponują stopniowe przyzwyczajanie loch prośnych do chowu grupowego.

Uwolnienie loch prośnych z kojców i połączenie w grupę nie utrudnia ich właściwej obserwacji i zarządzania wbrew temu, co twierdzą zwolennicy utrzymywania loch w indywidualnych kojcach przez cały okres ciąży. Co więcej, grupowe utrzymywanie loch zdecydowanie poprawia ich dobrostan! A przy tym jest także tańsze, o czym świadczy fakt, że wielu producentów świń zastosowało w swoim gospodarstwie/fermie grupowe utrzymywanie loch prośnych głównie z tego powodu, a mniej z chęci polepszenia dobrostanu zwierząt.

Decydując się na grupowe utrzymywanie loch prośnych warto rozważyć wyposażenie kojców w elektroniczne stacje karmienia, co wiąże się z koniecznością przeszkolenia pracowników w celu właściwego wykorzystania takich stacji. Dane ze stacji pozwalają precyzyjnie zarządzać każdą z loch prośnych.

Uzyskiwane w praktyce wyniki dowodzą, że grupowy chów loch prośnych nie wpływa negatywnie na wskaźniki produkcyjne. Możliwość swobodnego przemieszczania się loch prośnych w kojcu grupowym wręcz poprawia ich kondycję i lepiej przygotowuje do porodu (krócej trwający poród, mniej prosiąt martwych w trakcie porodu).

Opr.: ACONAR