Piotr Nowak

Katedra Żywienia Zwierząt

Wydział Medycyny Weterynaryjnej i Nauk o Zwierzętach

Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu

Czynniki wpływające na masę urodzeniową prosiąt oraz jej wpływ na wyniki odchowu 

Większość hodowców świń doskonale zna roczny cykl produkcji. Charakteryzuje się on produktywną pierwszą połową roku, poprzedzającą okres narażenia na stres cieplny, prowadzący do bezpłodności sezonowej we wrześniu, który to z kolei skutkuje mniej wartościowymi prosiętami, urodzonymi w październiku i listopadzie.

Pełne przełamanie tego cyklu jest niemożliwe, ponieważ niektóre z przyczyn wynikają bezpośrednio z predyspozycji genetycznych świni. Niemniej jednak, dodatkowa troska oraz wsparcie prewencyjne w lecie są w stanie ograniczyć negatywne skutki. Badania dowodzą, że lochy zapłodnione w lecie rodzą o 10% więcej prosiąt z niedowagą (<1100 g) w porównaniu do loszek inseminowanych kilka miesięcy wcześniej lub później. Ponadto, w przypadku takich loch, masa urodzeniowa całego miotu jest mniejsza o 1 kg.

W wyniku doskonalenia użytkowości rozpłodowej loch w wielu chlewniach uzyskuje się średnio 12-13 żywo urodzonych prosiąt w miocie. W państwach, w których odnotowano postęp w liczebności miotów u loch obserwuje się zjawisko zmniejszenia masy urodzeniowej prosiąt, co wpływa na ich przeżywalność oraz masę ciała przy odsadzeniu. Bardzo często w miotach o liczebności większej niż 14 prosiąt średnia masa ciała przy urodzeniu jest o 200 g niższa w porównaniu do miotów o liczebności 10-11 prosiąt. Prosięta powinny charakteryzować się średnią masą ciała przy urodzeniu około 1,4 kg, przy zachowaniu dobrego wyrównania masy ciała. Intensywność przyrostów masy ciała prosiąt jest zależna od masy ciała w dniu urodzenia, a także od mleczności lochy. Część rodzących się prosiąt znacznie odbiega od wartości średniej, gdyż ich masa ciała wynosi około 1,0 kg lub też sięga 2,0 kg. Różnica w początkowej masie ciała przy urodzeniu wynosząca 1 kg po 23 dniach odchowu zwiększa się do 1,75 kg. Zwiększenie o 100 g masy ciała przy urodzeniu odpowiada wyższej masie ciała przy uboju o 1,15 kg. Stąd łatwo obliczyć, że różnicy w początkowej masie ciała przy urodzeniu wynoszącej 1 kg odpowiada aż o 11,5 kg wyższa masa przy uboju. Konsekwencje posiadania prosiąt z niedowagą nie pozostawiają żadnych złudzeń. Takie prosięta wymagają większych nakładów pracy, co wcale nie przekłada się na zadowalające rezultaty…

Anna Hammermeister

PZHiPTCh „POLSUS”, Warszawa

Ilu nas jeszcze zostało?

ASF zbiera swoje żniwo. Coraz większe obszary kraju stają się strefami.

Wirus wraca na tereny, które wydawały się uwolnione od pomoru. Rolnicy mają trudności z przemieszczaniem świń między strefami. Ceny za żywiec w strefach tradycyjnie mocno zaniżone. Sieci handlowe nie chcą kupować mięsa od świń pochodzących ze stref, w związku z czym zakłady mięsne ograniczają zakupy żywca ze stref. Ciągle nie ma strategii depopulacji dzików, a w Poznaniu chcą dzikom zakładać GPS. GUS i USDA obniżyły prognozy plonów większości zbóż…

Spada liczba stad trzodowych

Dane ARiMR wskazują, że liczba siedzib stad r/r (2020/2021) spadła o prawie 33%, a od stycznia do lipca br. prawie o 8%.

Tabela 1. Liczba siedzib stad, które według bazy danych ARMIR na dany dzień utrzymywały przynajmniej jedną świnię

ASF nie pozostaje bez wpływu na pogłowie loch zarodowych. Szczęśliwie pomór nie wdarł się do stad objętych oceną wartości użytkowej, ale stada hodowlane znajdują się już w różnych strefach. Ciągłe zagrożenie wirusem i rosnące wymogi bioasekuracyjne zniechęcają do utrzymywania świń – hodowcy sygnalizują, że będą zamykać hodowle lub je ograniczać. Od początku roku pogłowie loch zarodowych obniżyło się o ponad 7%.  Niestety obecnie (sierpień) mamy poniżej 6 tys. loch – tyle w 2003 r. było np. tylko w woj. kujawsko-pomorskim…

Grzegorz Woźniakowski

Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu

Wydział Nauk Biologicznych i Weterynaryjnych

Katedra Diagnostyki i Nauk Klinicznych

Potencjalne i realne źródła szerzenia się afrykańskiego pomoru świń (ASF) w Polsce i Europie

Wystąpienie pierwszych przypadków afrykańskiego pomoru świń (ASF) u dzików oraz ognisk u trzody chlewnej w 2014 roku spowodowało kompletną zamianę w podejściu do hodowli świń w kraju, nie wspominając o strategii zrównoważonego zarządzenia populacją dzików.

Jak wykazały dotychczasowe doświadczenia z ponad 7 lat występowania tej choroby w Polsce i innych krajach Europy wschodniej i zachodniej, rezerwuarem wirusa ASF (ASFV) od początku epizoocji były i są dziki. Błędne jest jednak przekonanie, iż dziki są wektorem wspomnianego zarazka, z uwagi na fakt, że termin ten odnosi się wyłącznie do przenoszenia wirusa przez tzw. kleszcze „miękkie” z rodzaju Ornithodoros, które nie występują w klimacie umiarkowanym, panującym również na terenie Polski. W literaturze zagranicznej pojawiają się również doniesienia o potencjalnej roli innych zwierząt w szerzeniu się ASF w populacji dzików oraz jako potencjalnych wektorów mechanicznych w transmisji zakażenia tym wirusem świń domowych. Do niektórych gatunków potencjalnych źródeł wirusa należy zaliczyć owady posiadające gryzący aparat gębowy, w tym muchy stajenne, czyli bolimuszki (Stomoxys sp.), „bąki”, czyli owady z rodziny Tabanidae czy też komary. Doniesienia o możliwości przeniesienia truchła zakażonego dzika na dalsze odległości przez wolno żyjące lub udomowione zwierzęta doprowadziły również do precyzowania teorii przenoszenia zarazka przez lisy, wilki, psy, koty czy też ptaki, które mogą (ale nie powinny) przebywać w budynkach, w których utrzymywane są świnie…

Piotr Nowak

Katedra Żywienia Zwierząt

Wydział Medycyny Weterynaryjnej i Nauk o Zwierzętach

Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu

Jak zmiana kosztów surowcowych pasz wpływa na opłacalność chowu trzody chlewnej w Polsce?

Ostatnie miesiące na rynku żywca wieprzowego to prawdziwa huśtawka cen. W omawianym okresie cena żywca wieprzowego kształtowała się w przedziale 3-6 złotych za kilogram.

Na różnice w cenach wpływa region sprzedaży świń, ich liczba przygotowana do jednorazowego odbioru, a także jakość uzyskiwanych półtusz. Hodowcy sprzedający większą liczbę tuczników otrzymywali zazwyczaj wyższe ceny. Dodatkowo na osiągane przez nich zyski wpływały niższe koszty produkcji niż u mniejszych hodowców. W poniższym artykule zostaną przedstawione koszty żywienia zarówno w cyklu zamkniętym, jak i otwartym, oparte na różnych przykładach. Być może będzie on odpowiedzią na pytanie: Jaką minimalną cenę producenci powinni otrzymywać za prosięta czy tuczniki, żeby biznes ten był opłacalny?

Ostatnie dwa lata w sektorze trzody chlewnej to prawdziwy rollercoaster. Głównym wykładnikiem wzrostu lub spadku cen żywca w Polsce są notowania na niemieckiej giełdzie VEZG. Odwołując się do danych ze wspomnianej giełdy, od początku roku 2019 nastąpił wzrost cen z poziomu 1,36 euro/kg żywca w klasie E do ponad 2 euro w grudniu 2019 i lutym 2020 roku. Początkiem spadku cen było wystąpienie pandemii COVID-19 w Polsce oraz rozpowszechnianie się jej w Europie i na świecie. Na wielu płaszczyznach pojawiała się niepewność, co będzie dalej. Dotknęło to również rynek trzody chlewnej, gdzie nastąpił drastyczny spadek cen żywca. Plusem było, że spadały z tak wysokiego pułapu. Niestety spadały systematycznie do bardzo niskiego poziomu 1,19 euro w listopadzie ubiegłego roku, czyli o około 40%. W tym momencie było to sporo poniżej kosztów opłacalności…